Saxones

Ls saxones éran un pobo germánico que bibie ne l território que ye hoije l noroeste de la Almanha i l lheste de la Houlanda. Fúrun mencionados pula purmeira beç pul geógrafo griego Ptolomeu que ls lhocalizou ne l sul de la Jutlándia i ne l atual Schleswig-Holstein, d'adonde aparentemente se spandírun pa sul i pa oeste.

Ne l seclo I, ls Saxones tubírun ua anfluéncia amportantíssema na ouneficaçon de las regiones de la Anglaterra. Buscórun un nuobo território na Británia. L porquei dessa migraçon, nun se sabe al cierto , mas mui probablemente debe-se a la çtruiçon causada puls poderoso Hunos i talbeç por mudanças climáticas.

Durante ls seclos IV i percipalmente V, ls saxones ampeçórun ua fuorte ambestida contra las Ilhas Británicas, an busca de quelonizaçon. L Ampério Romano acabou por deixar la ilha i ls saxones, ne ls seclos VI la IX fúrun, als poucos, dominando l território, ampeçando pul lheste. An seguida, acaçórun l centro de la Ilha, chegando até l Mar de Sebern. Por un tiempo, l'atual Scócia i la Cornualha quedórun lhibres, assi cumo l'atual Paíç de Gales. Mas, mais tarde, ls saxones tomórun tamien la Cornualha i la Scócia, mas nun cunseguírun dominar l Paíç de Gales, anque que reinos cumo Powys, hoije l maior stado-çtrito de Gales, qu'alcançában árias de l'atual Anglaterra para alhá de árias de l Paíç de Gales tenéren perdido grande parte de sues posses (las regiones que quedában na atual Anglaterra). Cuncluiu-se que ls saxones derrotórun quaije que totalmente ls celtas na Gran-Bretanha, yá que Gales ye, an sue maiorie, de terreno rochoso i probe. Ls reinos galeses nun tenien cundiçones mais de se ouponer als saxónicos, que se tornórun ls berdadeiros duonhos de la Anglaterra.

Ne l mesmo seclo, na Anglaterra, ls saxones sofrírun cula ambason de ls Biquings de la Dinamarca, que percurában se anstalar nas tierras anglesas. Tomórun grande parte de ls reinos saxónicos, mas fúrun parados i, depuis, spulsos de la Anglaterra por Alfredo de Anglaterra, l Grande.

Ls reinos saxónicos caírun, por fin, ne l seclo XI. Mas nó pulas manos de ls galeses i si de ls normandos, lhiderados por Guilherme, l Cunquistador.

L'outor Bernard Cornwell, an sues Crónicas Saxónicas, çcribe bários detalhes de la bida deste pobo.

Atualmente

Ls Saxones bíben i son ls atuales houlandeses, belgas (flamengos), almanes de detreminadas regiones de l norte, angleses, i cul adbento de l'eimigraçon se spalhórun para alhá mar, para Stados Ounidos, Canadá, Oustrália, Nuoba Zelándia antre outros.