Paç
Paç ye giralmente definida cumo un stado de calma ó tranquilidade, ua auséncia de perturbaçones ó agitaçon. Deribada de l lhatin Pax = Absentie Belli, puode referir-se a la einesinténcia de bioléncia ó guerra. Neste sentido, la paç antre naciones, i drento deilhas, ye l oubjetibo assumido de muitas ourganizaçones, an special la ONU.
Ne l plano pessonal, paç chama-se a un stado de sprito sien de rábia, çcunfiança i dun modo giral todos ls sentimientos negatibos. Assi, eilha ye deseiada por cada pessona pa si própio i, eibentualmente, pa ls outros, al punto de se tener tornado ua frequente saudaçon (que la paç steia cuntigo) i un oubjetibo de bida. La paç ye mundialmente repersentada pul palombo i pula bandeira branca.
Tipos de paç
eiditar- Paç Eiterna - cunceito eilaborado pul filósofo Eimmanuel Kant, anspirado ne ls eideales de la Reboluçon Francesa. Chama-se a un stado de paç mundial, oubtenido atrabeç dua "república" sola, capaç de repersentar las aspiraçones naturalmente pacíficas de todos ls pobos i andebíduos. Cumo l própio filósofo sclarece, l termo ye deribado dua piada, adonde la anscriçon "Paç Eiterna" ye ousada cumo lhegenda na eilustraçon dun túmulo.
- Paç pula Lhei - lhema de la Ourganizaçon de l Tratado de l Atlántico Norte, baseia-se na eideia de Kant i sugere que la paç deba ser oubtenida atrabeç de lhegislaçon an assuntos anternacionales, capaç de regulamentar las relaçones diplomáticas, ls cunflitos de antresse, etc.
- Paç pula fuorça - oubtenida quando un andebíduo, anstituiçon ó Stado ye fortalecido de tal modo, que toda tantatiba de subreposiçones de l status quo ye einebida. An anglés oureginal, peace through strength.
- Paç de l terror - acuntece quando naciones son capazes de causar çtruiçon total uas a las outras atrabeç de artefatos bélicos absurdamente poderosos (bombas atómicas, por eisemplo). La posse subre tales arsenales naturalmente einibe las agressones mútuas. Cunceito sugerido pul studioso Raymond Aron an sou lhibro "Peace and War Among Nations".
- Paç social - ye la aplicaçon sociológica de l cunceito purmário de paç, podendo ser antendida cumo la cumbibéncia harmoniosa cun las defrenças nua quemunidade.
- Paç na Bíblia - Ye la paç la qual nun stá relacionado al cessar la guerra, mas, si nua recunciliaçon de l home cun Dius. Esta paç stá çponible a todas las pessonas an Cristo Jasus.
Prémio Nobel de la Paç
eiditar
L Prémio Nobel de la Paç ye atrebuído anualmente a pessonas que se eibidenciórun pul sou cuntributo pa l fin de períodos prolongados de bioléncia, cunflito ó oupresson atrabeç de l sou ampenho i lhiderança moral. Inda assi, alguas cuntrobérsias atrebuiçones deste prémio cuntemplórun antigos guerrilheiros i supuostos terroristas que se acradita tenéren ajudado a la fin de situaçones parecidas fazendo cuncessones eicepcionales ne l sentido de la paceficaçon.
Alguns premiado cul Prémio Nobel de la Paç an que la sue atrebuiçon inda hoije cria algua cuntrobérsia:
- Reb. Martin Luther King, Jr. (premiado an 1964);
- Heinry Kissinger (premiado an 1973);
- Madre Teresa de Calcutá (premiada an 1979);
- Nelson Mandela i l antigo Persidente Frederik Willen de Klerk (premiados an cunjunto an 1993);
- Yasser Arafat (premiado an 1994);
- David Trimble (premiado an 1998).