Numeral

Numeral ye to palabra qu'ancerra l'eideia de númaro.

Tipos de numerales

Ls numerales puoden ser classeficados cumo cardinal, coletibo, ourdinal, multiplicatibo, fracionairo, partitibo ó romanos.

Numerales cardinales

Ls numerales cardinales son aqueilhes qu'outelizan ls númaros naturales pa la cuntaige d'oubjetos, ó até zeignan l'abstraçon de las cantidades: ls númaros an si mesmos. Balen por adjetibos ó sustantibos.

Eisemplo : 1 2 3 4 5 6 7 8 9 zero

Numerales coletibos

Ls numerales coletibos son aqueilhas palabras que zeignan ua cantidade specífica dun cunjunto de seres ó oubjetos. San tenermos bariables an númaro i ambariables an género.

• Eisemplos: dúzia(s), dezena(s), milheiro(s) ó milhar(s), dezena(s), ciento(s), par(s), década(s), grosa(s).

Numerales multiplicatibos

Ls numerales multiplicatibos son aqueilhes qu'andican ua cantidade eiquibalente a ua multiplicaçon (ua duplicaçon, ua triplicaçon etc.).

• Eisemplos: "A las bezes, las palabras possuen duplo sentido"

Numerales ourdinales

Ls numerales ourdinales son aqueilhes qu'andican l'ourdenaçon ó la sucesson numérica de seres i oubjetos.

• Eisemplo: "Recebiu ls sous purmeiros persentes agora mesmo."
• Eisemplo: "Dumas stá cumpletando sou purmeiro anibersairo"
• Eisemplo: "Hoije fui la purmeira beç que you cumo esta torta."

Numerales fracionairos

Ls numerales fracionairos son aqueilhes que passan l'eideia de parte d'algo, fraçon.

• Eisemplo: terço, quinto. "Un terço de l bolho por fabor."

ó andican la debison de seres i oubjetos, ousado mui an receitas d'alimiento, cumo nun quarto de "Ponga 1/4 xícara d'açúcar na massa."

Numerales partitibos

Ls numerales partitibos son aqueilhes que passan eideia de partir, nun debe se cunfundir cun fracionairos.

• Eisemplo: meio.

Numerales romanos

Ls numerales romanos son ousados para marcar l seclo muitas bezes an reloijos i outros, son 7 simblos que repersentan ls númaros romanos: I (1),V (5),X (10),L(50), C (100),D (500),M (1000) Para ser formado un númaro romano ye necessairo fazer las cumbinaçones corretas, siempre an orde decrecente.

Eisemplo: ${\text{MDXXXII}}$ (1532, 1000+500+30+2).

Cada letra solo se puode repetir trés bezes, poren ye znecessairo, por eisemplo, ousar dues bezes la letra D, ua beç que repetida darie mil, M. Anque nun parecer, ls númaros romanos tamien son anfenitos. Para fazer un númaro menor qu'ua letra, quando el fur ampossible cun outras cumbinaçones, podemos poner ua letra na frente para diminuir la segunda letra.

Eisemplo: ${\text{XC = 90}}$ (ó seia, 100 - 10).

Quando na numeraçon romana colocarmos un traço arriba de la letra, staremos multiplicando l balor de la letra por mil, por esso, colocando dous traços multiplicamos por un milhon (1000x1000) i assi sucessibamente.

Eisemplo: ${\bar {D}}=500000,{\bar {M}}=1000000$

Desta forma, torna-se possible screbir qualquiera númaro natural na numeraçon romana.

Ber tamien

• Algarismos arábicos
• Plural