Eilias Canetti (Ruse, 25 de júlio de 1905 — Zurique, 14 d'agosto de 1994) fui un romancista i ansaísta de nacionalidade búlgara i británica que screbia an léngua almana. Fui galhardeado cul Prémio Nobel de Literatura an 1981. 

Biografie eiditar

Eilias Canetti naciu an 25 de júlio de 1905 an Ruse, localidades situada na borda sul de l riu Danúbio, na atual Bulgária, na frunteira cula Roménia. Sous pais, Jacques Eilias (Eilieser) Canetti i Mathilde Arditti, ouriginan-se de famílias prósperas de comerciantes judius sefarditas. Ouriginalmente, l subrenome era grafado Cañete, d'ourige toponímica an refréncia a l'aldé de Cañete, porbíncia de Cuenca, atual Spanha. Cunsidrando sues ouriges, la léngua materna de Canetti l judiu-spanhol, tamien chamado ladino.

Depuis que la Bulgária oubtebe sue andependéncia total de l Ampério Otomano an 1908, Canetti cunserbou la nacionalidade turca. dous armanos nacerian an 1909 i 1911, respetibamente Nissin i Georg. 

Stableciu-se an Biena, na Áustria, an 1913, mas an sue mocidade bibeu tamien an Manchester, Zurique i Frankfurt an Main. 

An 1929 graduou-se an química. Tubo cumo modelo, ne l ámbito de la literatura i de la crítica de la lenguaige, l scritor i ansaísta austríaco Karl Kraus. An 1934, casou-se cun Benetiana Taubner-Calderon, qu'adotou l nome Beza Canetti. Eimigrou an 1938, i passou a bibir an Londres a partir de 1939, recebindo la nacionalidade británica an 1952. 

Sue purmeira obra literária fui l romance Die Blendung (Outo-de-Fé) (1935). Ls dramas Hochzeit (L Casamiento) (1932), Komödie dar Eitelkeit (Comédia de la baidade) (1950) i Die Befristeten (Ls que ténen l'hora marcada) (1964) çmascórun l rostro dua sociadade perfundamente corrompida. Colocou l fundamiento teórico de sue obra ne l'ansaio Massa i Poder (Masse und Macht) (1960), que pon an relebo l seneficado fundamental dessa fenomenologie pa la rialidade política. Sues obras posteriores - Die gerettete Zunge (La Lengua Absolbida), 1977; Die Fackel ein Ohr (Ua luç an miu oubido), 1980; De las Augenspiel (L Jogo De ls Uolhos), 1985 - tecen comentairos i anterpretan ua stória de bida i trabalho mui singulares. 

Prémios eiditar

Recebiu l Grande Prémio Statal Austríaco de 1967, bien cumo l Prémio Georg Buchner de 1972 i la Cundecoraçon Austríaca de Ciéncia i Arte de 1972. Tamien recebiu l Nobel de Literatura de 1981. 

Outras obras eiditar

  • Die Stimmen von Marrakesch, 1968
  • Der andere Prozess, 1969
  • Die Provinz des Menschen, 1973
  • Der Ohrenzeuge, 1974
  • Das Gewissen der Worte, 1975
  • Das Geheimherz der Uhr, 1987
  • Unruhe der Gezeiten, 1989
  • Die Fliegenpein, 1992
  • A Língua Posta a Salvo - no original Die gerettete Zunge, Geschichte einer Jugend, 1977

Ligaçones sternas eiditar

an anglés)