Eisército de Lhibertaçon Nacional (Colómbia)
L Eisército de Lhibertaçon Nacional de la Colómbia (an castelhano Ejército de Liberación Nacional, ELN) ye ua ourganizaçon guerrilheira, de anspiraçon quemunista i de caráter político-melitar, criado an Simacota an 7 de janeiro de 1965, por Fabio Basquez Castano, anspirado pula speriéncia bien sucedida de la Reboluçon Cubana. Ye l segundo maior grupo rebelde de la Colómbia (passado las Fuorças Armadas Rebolucionárias de la Colómbia, FARC)
Nua sociadade cumo la colombiana adonde las zeigualdades sociales se fázen sentir de forma gritante, este mobimiento atraiu zde l sou ampeço bários padres católicos, anspirados pula Teologie de la Lhibertaçon, mobimiento cundenado pula Eigreija Católica. An 1966, la muorte an cumbate dun destes relegiosos, l padre guerrilheiro Camilo Torres, adquire un eilebado balor simbólico.
Ua parte seneficatiba de ls rendimientos de l ELN adbénen de l "ampuosto de guerra", la que sujeita las cumpanhas petrolíferas, i de ls sequestros a troco de resgate, "çcubiertos" ne l ampeço de ls anhos de 1970. L ELN ye respunsable pula maiorie de ls sequestros na Colómbia.
Cuntrariamente a las FARC, l ELN nun se dedica al negócio de la droga, al qual l lhíder stórico Manuel Pereç, un padre spanhol que xefiou l mobimiento durante cerca dues décadas (até 1998) siempre se oupuso. Nun detendo ua máquina melitar que se cumpare a la de las FARC i nun tenendo heipótese ne l cunfronto direto cun las fuorças de l Goberno, l ELN dedica-se percipalmente a la sabotaige de anfra-struturas, nomeadamente de la andústria petrolífera i de la rede eilétrica.
L ELN tubo l sou apogeu durante la segunda metade de la década de 1990, altura an que cuntou cun cerca de trinta i cinco mil guerrilheiros. Hoije, ten nas sues fileiras acerca de 20 mil homes, que debíden l sou trabalho antre la atebidade melitar i açones de caráter social.
L Eisército de Lhibertaçon Nacional, hoije lhiderado por Nicolás Rodrígueç Bautista (Gabino), ten sido afetado pula açon de ls paramelitares de strema-dreita que surgiran ne ls anhos de 1980. Sue popularidade ten sido mui afetada pula crecente repulsa de ls colombianos als mobimientos de squierda, assi cumo por sou apoio als paramelitares que ls cumbáten.