Artemidoro

Artemidoro de Daldis, tamien Artemidoro de Éfeso (an latin: Artemidorus Daldianus ó Artemidorus Eiphesius) fui un oniromante i adebino profissional griego, que bibeu na segunda metade de l seclo II d.C. Ye coincido por tener scrito ua obra an griego, cumpuosta de cinco libros, antitulada Oneirocritica ó Oneirokritikon (Subre la Anterpretaçon de ls Suonhos), único trabalho sou a subrebibir.

Bida i obra

Artemidoro naciu an Éfeso, na cuosta oeste de la Ásia Menor, mas recebiu l cognome de Daldis, por ser esta, na Lídie, la cidade natal de sue mai i para defrenciá-lo de ls einúmaros antérpretes de suonhos i adebinos de Éfeso. La pesquisa moderna tamien l çtingue de l geógrafo Artemidoro de Éfeso. Bibeu aprossimadamente ne l período cumprendido antre la muorte de Domiciano (96) i l reinado de Antonino Pio (138-161), ua beç que ye citado na obra de Adriano. L'afirmaçon de que Artemidoro morriu an 180, ne l final de l reinado de Marco Aurélio ó ne l'ampeço de l de Cómodo, ye mera cunjetura. Debido a ciertos padrones de pensamiento i relaçones an sue obra Subre la Anterpretaçon de ls Suonhos (cumo por eisemplo, l'eideia d'antuiçon i personificaçones de streilhas, bentos i nubres) a las bezes ye cunsidrado que Artemidoro fui un stoico.

D'acuordo cun Artemidoro, l material pa la sue obra fui coletado durante sues longas biaiges pula Grécia, Eitália i Ásia, d'adebinos de pouca ó muita fama. Outras fuontes amportantes fúrun ls scritos d'antecessores de Artemidoro, dezesseis de ls quales el cita pul nome. Stá claro qu'el se baseou nua rica tradiçon scrita, hoije an die nun mais eisistente. L método de Artemidoro ye, an sue ourige, analógico. El scribe que l'anterpretaçon de ls suonhos ye "nada mais de l que la justaposiçon de las semelhanças" (2.25). Mas, assi cumo outros tipos d'adebinaçon griega, ancluindo la Astrologie, l'adebinaçon celhestrial i la radiestesie, l'adebinaçon de suonho griego (Oniromancia) tornou-se stremamente cumplexa, un dado suonho sujeito a ua série d'anterpretaçones, dependendo de cunsidraçones secundárias, tales cumo l'eidade, l sexo i la posiçon social de l sonhador. An outras ocasiones, las çtinçones sutis drento de l própio suonho son seneficatibas. Nua passaige particularmente memorable, Artemidoro spone subre l seneficado de ls suonhos qu'ambolben relaçones sexuales cula mai:

"L causo de la mai d'alguien ye cumplexo i multiforme i admite muitas anterpretaçones defrentes—algo que nin todos ls antérpretes de suonho cunseguen rializar. L fato ye que l simples ato de la relaçon sexual por si solo nun ye suficiente para amostrar l que stá pressagiado. Nin mesmo, l tipo d'abraços i las bárias posiçones de ls cuorpos andican resultados defrentes." (traduçon de Robert J. White)

Segue-se ua recitaçon longa i minuciosa de l seneficado debinatório de l çfrutar dua mai an bárias posiçones sexuales.

Ls trés purmeiros libros de la Oneirocritica son dedicados a un Cássio Mássimo, un retórico fenício (talbeç Mássimo de Tiro), i ténen l'antençon de serbir cumo ua antroduçon detalhada pa ls adebinos i pa l público an giral. Ls libros quatro i cinco fúrun scritos pa l filho de Artemidoro, tamien chamado Artemidoro, para serbir-le de grande ajuda subre ls cuncorrentes, i Artemidoro le adberte subre nun fazer cópias.

D'acuordo cul Suda (Alfa 4025), Artemidoro tamien screbiu un Oiónoscopica (Anterpretaçon de las Abes) i un Chiroscopica (quiromancia), mas nun subrebibírun, i l'outoria ye scluída. Na Oneirocritica, Artemidoro eisibe ua atitude hostil para cula quiromancia.

Entre os autores que Artemidoro cita estão: Antifonte (possivelmente o mesmo Antifonte, o Sofista), Aristandro, Demétrio de Faleros, Alexandre de Mindos da Cária, e Artemon de Mileto. Os fragmentos desses autores, de Artemidoro e de outras fontes, foram coletados por Del Corno em seu Graecorum de re onirocritica scriptorum reliquiae (1969).

Eidiçones i traduçones

L'eidiçon defenitiba de l testo griego ye de Roger Pack, Artemidori Daldiani Onirocriticon Libri B (Bibliotheca Teubneriana 1963)
Ua berson mediebal árabe fui feita de ls purmeiros trés libros (esto ye, ls libros "públicos") an 877 por Hunayn ibn Ishaq, i publicada por Toufic Fahd cun ua traduçon francesa an 1964 antitulada Le libre ç songes [par] Artémidore d'Éphèse
La mais recente traduçon anglesa ye de R. J. White, The Anterpretation of Dreams (2ª Eidiçon, 1990, Torrance, CA: Ouriginal Books).
La mais recente traduçon eitaliana ye de Dario Del Corno, Libro dei sogni (1974)
La mais recente traduçon francesa ye de La. J. Festugière, Clef ç Songes (1975)
Ls "fragmientos" d'outros outores greco-romanos oneirocríticos fúrun cumpilados por Dario Del Corno an sou Graecorun de re Onirocritica Scritorun Reliquiae (1969), cun comentairos an eitaliano. Cumo muitos de ls fragmientos son cunserbados por Artemidoro, l trabalho de Del Corno ye tamien un comentairo parcial pa l Oneirocritica.
Hai tamien ua traduçon nerlandesa, por Simone Moij-Balk, chamada Dromboek (2003)

Modelo:Britannica1911ncyclopædie Britannica (11ª eidiçon), publicaçon an domínio público. Bários outores (1911).
«Artemidorus». In: Chisholn, Hugh. Ancyclopædie Britannica. La Ditionary of Arts, Sciences, Literature, and General anformation (an anglés) 11.ª ed. Ancyclopædie Britannica, Anc. (atualmente an domínio público)
Modelo:Wikisource1911Enc Citation

Ligaçones sternas

Wiki Classical Dictionary: Artemidorus (

an anglés) , incorporando a entrada para o Dictionary of Greek and Roman Biography… (1867) de Charles Smith

Suda Online: Artemidorus (

an anglés)