Amália Rodrigues

fadista, cantadeira i atriç pertuesa

Amália da Piedade Rodrigues GCSE • GCIH[1] (Lisboua, 1 de júlio de 1920[2][3] — Lisboa, 6 de outubre de 1999) fui ua fadista, cantadeira i atriç pertuesa, coincida cumo la boç de Pertual i ua de las más notables cantadeiras de l seclo XX. Stá anterrada ne l Panteon Nacional, antre ls pertueses eilustres.

Amália Rodrigues
Retrato de Amália Rodrigues an 1969.
Anformaçon giral
Nome cumpleto Amália da Piedade Rodrigues
Alcunha Reina de l Fado (Rainha do Fado)
Data de nacimiento 1 de júlio de 1920
Lhocal de nacimiento Lisboua
Pertual
Data de muorte 6 de outubre de 1999 (79 anhos)
Lhocal de muorte Lisboua, Pertual
Nacionalidade pertuesa
Acupaçon(es) Atriç, cantadeira, fadista
Período an atebidade 1940-1999
Sítio oufecial http://www.amaliarodrigues.pt/

Tornou-se coincida an todo l mundo cumo la Reina de l Fado (an pertués: Rainha do Fado), i por cunsequéncia, debido al simbolismo que este género musical ten na cultura pertuesa, fui cunsidrada por muitos cumo ua de las sues melhores ambaixadoras ne l mundo. Apareciu an bários porgramas de telbison, pul mundo fora, adonde nó solo cantaba fados i outras cançones de tradiçon popular pertuesa, cumo inda cançones cuntemporáneas (ampeçando l chamado fado-cançon) i miesmo algua cançon de ourige strangeira (francesa, amaricana, spanhola, eitaliana, mexicana i brasileira). Notable cuntrebuiçon sue pa la stória de l fado, fui la nobidade que antroduziu de cantar poemas de grandes outores pertueses cunsagrados, adespuis de cancionados, de que ye eisemplo la lírica de Luís de Camões ó las cantigas i trobas de D. Deniç. Tubo inda al serbício de la sue boç la scrita de alguns de ls meiores poetas i letristas ls sous cuntemporáneos, cumo David Mourão-Ferreira, Pedro Homem e Melo, José Carlos Ary dos Santos, Alexandre O'Neill i Manuel Alegre. Amália Rodrigues falaba i cantaba an spanhol, galhego, francés, eitaliano i anglés.

An 1943 ampeçou l sou ramo dun oufício anternacional, atuando ne l Triato Rial de Madrid. Antre 1944 i 1945, quedou uito meses an cartaç ne l Casino Copacabana. La sue strena ne l cinema fui an 1947, cul filme Capas Negras, cunsidrado un marco ne l cinema ouropeu i lhatino, tenendo quedado más dun anho an cartaç i sendo la meior sensaçon de l cinema luso anté hoije.[4] La cançon "Coimbra", cunquistou la segunda posiçon de la tabela Billboard Hot 100, de la rebista amaricana Billboard, an 1952.[5] An maio de 1954, Amália fui cápia de la mesma rebista amaricana, puis l álbun Amália in Fado & Flamenco cunquistou la purmeira posiçon antre ls mais bendidos ne ls Stados Ounidos de la América.[6] Neste mesmo anho, atuou ne l Radio City Music Hall an Nuoba Iorque por quatro meses.[7] Na década de 1970, anque stubisse ne l tope de la sue fama anternacional, la sue eimaige an Pertual fui afetada por bias de falsos belouros de que Amália tenie lhigaçones cul regime de António de Oliveira Salazar. Na berdade, muitos de ls sous fados fúrun censurados pul ditador. Amália recunquistou la popularidade cul pobo pertués, cantou l hino de la Reboluçon de 25 de Abril de 1974 (ó Reboluçon de ls Crabos), la cançon "Grândola Vila Morena" i ambriou denheiro pa l Partido Quemunista Pertués de maneira eilegal.[8]

Anté a la sue muorte, an outubre de 1999, 170 álbuns fúrun eiditados cun sou nome an 30 paízes,[9] bendendo mais de 30 melhones de cópias an todo l mundo, númaro trés bezes meior que la populacion de Pertual.[10][11]

Refréncias

  1. Amália Rodrigues fui cundecorada cula Orde Melitar de Santiago de la Spada (Gran-Cruç), i cula Orde de l Anfante D. Anrique (Gran-Cruç).
  2. Amália naciu an 1 de júlio, sendo la data que la própia atrebuía cumo l sou anibersairo, mas solo fui registrada die 23.
  3. Maria Luiza Rolim (23 de júlio 2011). «Google homenageia Amália Rodrigues (vídeo)». Expresso (an pertués) 
  4. «Fado de Amália Rodrigues continua conquistando fãs». G1 (an pertués). Globo.com. 10 de júlio de 2015 
  5. Joel Whitburn (1973), Top Pop Records 1940-1955 (an anglés) Record Research
  6. Billboard (5 de júnio de 1954), "Amália Rodrigues in songs of fado and flamenco from Portugal and Spain" (an anglés), Nielsen Company, páigina 40
  7. Billboard (29 de maio de 1954), "Fado is fascinating!" (an anglés), Nielsen Company, páigina 58
  8. Eva Larrauri (8 de outubre de 1999). «Saramago desvela que Amália Rodrigues dio dinero a los comunistas». El País (an spanhol) 
  9. Jon Pareles (7 de outubre de 1999). «Amalia Rodrigues, 79, Queen Of Fado, Lisbon's Sad Songs». The New York Times (an anglés) 
  10. «Amália Rodrigues - 14 anos de saudade» (an pertués). Portal do Fado. 6 de outubre de 2013 
  11. «Amália Rodrigues». Cinema Português (an pertués). Universidade da Beira Interior. Cunsultado an 11 de janeiro de 2018 

Lhigaçones sternas eiditar

Ls outros porjetos Wikimedia tamien ténen material subre este tema:
  Citaçones ne l Wikiquote
  Eimaiges i média ne l Commons
  Catadorie ne l Commons
  Este artigo ye un rabisco. Tu puodes ajudar la Biquipédia acrecentando-lo.