Albert Einstein (pernúncia an alman AFA[ˈalbɐt ˈlaɪ̯nʃtaɪ̯n] Sobre este som(áudio) , an anglés: AFA[ˈælbɝt ˈlaɪnstaɪn]) (Uln, 14 de Márcio de 1879 — Princeton, 18 de Abril de 1955) fui un físico alman radicado ne ls Stados Ounidos mais coincido por zambolber la teorie de la relatibidade. Ganhou l Prémio Nobel de la Física de 1921 pula correta splicaçon de l eifeito fotoeilétrico; inda assi, l prémio solo fui anunciado an 1922. L sou trabalho teórico possiblitou l zambolbimiento de la einergie atómica, anque nun preber tal possiblidade.

Por bies a la formulaçon de la teorie de la relatibidade Einstein tornou-se famoso an todo l mundo. Ne ls sous redadeiros anhos, la sue fama passou la de qualquiera outro cientista na cultura popular: "Einstein" tornou-se un sinónimo de génio. Fui por eisemplo eileito pula rebista Time cumo la "Pessona de l Seclo" i la sue face ye ua de las mais coincidas an todo l mundo. An 2005 celebrou-se l Anho Anternacional de la Física, an comemoraçon de l 100 anhos de l chamado "Annus Mirablis" (anho miraculoso) de Einstein, an que este publicou quatro de l mais amportantes artigos cientifícos de la física de l seclo XX. An sue honra, fui atribuído l sou nome a ua ounidade ousada na fotoquímica, l einstein, bien cumo a un eilemiento químico, l einsténio.

Biografie eiditar

Einstein naciu na region almana de Wurttemberg, na cidade de Uln, nua família judaica. An 1852, l abó materno de Einstein, Julius Koch, stablece-se cumo comerciante de cereales an Bad Cannstatt, ne ls alredores de Stugarda. Ls pais de Einstein, Heirmann Einstein i Pauline Koch, cásan-se an 1876. Heirmann, que era comerciante demuda-se de Bad Buchau para la cidade de Uln, adonde passou a bibir cula mulhier. Ye an Uln que an 1879 nace Einstein.

 
Albert Einstein i sue mulhier Elsa.

Munique eiditar

An 21 de Júnio de 1880, la família Einstein demuda-se pa Munique. An 1885, Heirmann Einstein i sou armano Jacob, que era angenheiro, dinámico i amprendedor fundador dua ampresa de material eilétrico, la J. Einstein & Cie. Ls dous armanos stan cumbencidos de que este setor an pleno crecimiento oufrece melhor rentablidade de l que l tradecional negócio de prumas de colchon. Tal amprendimiento fui possible grácias als recursos financeiros de l pai de Pauline.

Na década de 1880, la cidade de Munique, an porcesso de andustrializaçon (relatibamente tarde) zambolbiu-se muito, crecendo la populaçon a un ritmo de dezessiete mil nuobos habitantes por anho. L material eilétrico, ua tecnologie mais ó menos recente, ten alta cunjuntura nestes anhos. La ampresa de l pai de Einstein chegou a tener antre 150 i 200 trabalhadores ne ls sous melhores dies. Dous de l cuntratos que la ampresa oubtubo fúrun la eilatrificaçon de la cidade de Schwabing (hoije un bairro de Munique) i de Theresienwiese adonde se rializa la famosa Oktoberfest de Munique.

La 18 de Nobembre de 1881, nace Marie Einstein (Maja). Einstein tenerie siempre ua relaçon mui íntema cula armana. Einstein i Maja recíben ua eiducaçon nun relegiosa. An casa nun se come casher, la família nun frequenta la sinagoga. L pai cunsidra ls ritos judius cumo superstiçones antiquadas. Na casa de Einstein amperaba l sprito nun dogmático. Cun trés anhos, Einstein tenie inda deficuldades de fala, l que preacupou ls pais; anque desso, rebelou-se un aluno brilhante.[1][2] La mocidade de Einstein ye solitária. Las outras ninos cháman-le "Bruder Lhangweil" (armano parado) i "Biedermann" (mesquinho). Als cinco anhos de eidade, Einstein, que era canhoto[3], recibe anstruçon dua ua porsora an casa. Sue anstruçon tremina quando Einstein anrabiado atira ua cadeira subre sue porsora. Nesta altura, l sou pai mostra-le ua bússola de bolso; Einstein apercebiu-se de que algo fazie flutuar la agulha ne l spácio i çcrebiu mais tarde la "ampresson perfunda i duradoura" desta speriéncia[4]. Als seis anhos de eidade, Einstein ten aulas de biolino cun Heirr Schimied, que la percípio nun le agrádan, treminando por abandoná-las. Mas al lhargo de la sue bida tocar biolino, i an particular las sonatas de Mozart, torna-se ua de las sues atibidades perferidas.

A 1 de Outubre de 1885, Einstein ampeça a frequentar ua scuola purmáriala Bolksschule, scuola católica an Munique (ua cidade mui cunserbadora que siempre quedou maioritariamente católica, anque de las simpaties einiciales por Lutero, bien cedo cumbatidas puls Jesuítas). Ls pais de Einstein, por nun séren judius praticantes, nun se amportórun que l filho frequentasse até la catequese, que agradou bastante a Einstein [5]. Curjidosamente Einstein zambuolbe solico ua ferbente fé judaica i passa a cumprir ls rituales judius ancluindo l Shabat i al quemido kosher. Einstein era aluno siguro i persistente, inda assi un pouco lhento na resoluçao de porblemas. Sues notas stában antre las melhores de la classe, i sou boletin era brilhante, segundo sue mai Pauline. Durante esses anhos oubtubo las mais altas notas an lhatin i an matemática.

Ua lhenda mui dibulgada, diç que Einstein tenerie sido reprobado an matemática quando era studante, até reproduzida ne l famoso Ripley's believe it or not! ("Acradita se quejires"). Antretanto quando le amostrórun un cacho de jornal cun esta queston, Einstein riu-se. "Nunca reprobei an matemática", respundiu. "Antes de ls quinze anhos, yá dominaba cálclo defrencial i antegral" .

Als dieç anhos, Albert conhece Max Talmud, un moço studante de medecina que questuma jantar cula família Einstein. Max fui ua anfluéncia mui amportante na bida de Albert porque l antroduziu, anque de la sue tenra eidade, a la lheitura de amportantes obras científicas i filosóficas, cumo por eisemplo Ls Eilemientos de Ouclides ó la Crítica de la Rezon Pura de Kant. An cunsequéncia de ls sous studos subre ciéncia, Einstein abandona cumpletamente la fé judaica als 12 anhos.

Einstein studou cálclo defrencial i antegral de l duoze (eidade an que ganhou de sou tio un lhibrico de geometrie ouclidiana) als zasseis anhos de eidade. Apuis frequentou l Lhuitpold Gymnasiun (eiquibalente a la scuola secundária) an Munique até als quinze anhos. Este período para Einstein fui de antensa religiosidade, motibada pula scuola. L sou pai querie que Einstein studasse angenharie eilétrica, mas este ancumpatiblizou-se cun las outoridades i l regime scolar. Çcriberie mais tarde cumo l pensamiento criatibo i la daprendizaige éran perdidos cula outelizaçon de daprendizaige por memorizaçon.

Antretanto, ls negócios de l pai de Einstein ampéçan a correr pior que se speraba. Hai ua grande cuncentraçon de la andústria de l setor eilétrico. Cumo ye típico cun ls mercados tecnológicos, passado l período de grandes númaros de ampresas pequeinhas i einobadoras, hai un ciclo de restruturaçones i cuncentraçon) . Heirmann Einstein bei-se oubrigado a lhargar l cuntrole de la sue ampresa de Munique. La firma ye cumprada an 1894 pula AEG (Allgemeine Eilektrizitätsgesellschaft). Poucos anhos depuis, an 1910, eisistirian solo dues grandes ampresas ne l setor: Siemenes & Halske i la AEG.

Eitália eiditar

An 1894 Heirmann Einstein demuda-se cula família para Eitália, purmeiro para Milan i, alguns meses mais tarde, para Pabie. El pensaba abrir eilhi un nuobo negócio ne l setor eilétrico cul denheiro de que çpunie, ua eideia que acabarie por lhebá-lo a la falhéncia.

L moço Albert Einstein (ten quinze anhos) quedou an Munique por mais uns meses al cuidado de la família, pa acabar l anho lhetibo. Mas Einstein queda deprimido por se sentir solo i parte para cerca de sue família na Eitália. Einstein screbiu neste período l sou purmeiro trabalho científico: "La Ambestigaçon de l Stado de l Éter an Campos Magnéticos"[6].

Suíça eiditar

An 1895, decide antrar na ounibersidade antes de acabar l ansino secundário. Cun esse oubjetibo fizo eisames de admisson a la ETH Zurich (Eidgenössische Technische Hochschule, Ounibersidade Federal Suíça an Zurique), mas reproba na parte de houmanidades de l eisames[7]. Einstein çcrebiu que fui nesse mesmo anho, als dezesseis anhos de eidade, que rializou la sue purmeira speriéncia mental, bisualizando ua biaige lhado a lhado cun un feixe de luç[8]. Fui anton ambiado pa la cidade de Aarau ne l canton suíço de Argóbia pa acabar la scuola secundária, adonde studou la teorie eiletromagnética de Maxwell. An 1896 recibe l sou diploma.

An 1896, Einstein (cun zassiete anhos de eidade) renuncia a la cidadanie almana cul antuito de assi eibitar l serbício melitar alman.

Piede anton la naturalizaçon suíça, que recebirie la 21 de Febreiro de 1901. Pagou ls binte francos suíços que l sou passaporte custou (ua quantie cunsidrable) cun las sues própias poupanças. Nunca deixarie de ser cidadano suíço[9], mesmo depuis de recebir la cidadanie amaricana. Nas einúmeras biaiges que fazerie ne l feturo, Einstein ousarie quaije siempre l sou passaporte suíço.

 
L casal Albert i Mileba.

Cursou l ansino superior na Suíça, na ETH Zurich, adonde mais tarde fui porsor. Cuncluiu la graduaçon an Física an 1900[10]. Tamien an 1900, conheciu Michele Besso, que l apersentou a las obras de Ernst Mach. Ne l anho seguinte, publicou un artigo subre fuorças capilares ne l Annalen dar Physik,[11] ua de las mais prestigiadas publicaçones científicas an Física.

A 6 de Janeiro de 1903 casou-se cun Mileba Marić, sin la persença de ls pais de la noiba. Albert i Mileba tubírun trés filhos: Lieserl Einstein, Hanes Albert Einstein i Eduard Einstein. La purmeira, cuida-se que tenga morrido inda bebé ó que tenga sido dada para adoçon, l de l meio tornou-se un amportante porsor de Heidráulica na Ounibersidade de la Califórnia i l mais moço, formado an Música i Lhiteratura, morriu nun spital psiquiátrico suíço.

Annus Mirablis eiditar

Oubtubo l doutorado an 1905. Ne l mesmo anho screbiu quatro artigos fundamentales para la Física moderna, afirmando-se por esta rezon que 1905 fui l "annus mirablis" para Einstein.

 
Foto pa l Prémio Nobel, an 1921.

L purmeiro artigo de 1905[12] perpuss la eideia de l "quanta de luç" (ls atuales fotones) i amostrou cumo ye que poderien ser outelizados para splicar fenómenos cumo l eifeito fotoeilétrico. La teorie de l quanta de luç de Einstein nun recebiu quaije nanhun apoio por parte de l físicos durante binte anhos, pus cuntradezie la teorie ondulatória de la luç subjacente a las eiquaçones de Maxwell. Mesmo depuis de las speriéncias tenéren demunstrado que las eiquaçones de Einstein pa l eifeito fotoeilétrico éran eisatas, la splicaçon perpuosta por el nun fui aceite. An 1921, quando recebiu l prémio Nobel pul sou trabalho subre l eifeito fotoeilétrico, la maior parte de l físicos inda cuidaba que las eiquaçones stában ciertas, mas que la eideia de quanta de luç serie ampossible.

L segundo artigo deste anho fui subre l mobimiento browniano[13], que custitui ua eibidéncia spurmental de la eisisténcia de l átomos. Antes deste artigo, ls átomos éran cunsidrados un cunceito útele, mas sue eisisténcia cuncreta era cuntrobérsia. Einstein relacionou las grandezas statísticas de l mobimiento browniano cul cumportamiento de ls átomos i dou als spurmentalistas un método de cuntaige de ls átomos atrabeç dun microscópio bulgar. Wilheln Ostwald, un de l que se oupunian a la eideia de ls átomos, dixo mais tarde a Arnold Sommerfeld que demudou de oupinion por bies a la splicaçon de Einstein de l mobimiento browniano.

L terceiro artigo de 1905[14], subre eiletrodinámica de cuorpos an mobimiento, antroduziu la relatibidade restrita. Stableciu ua relaçon antre ls cunceitos de tiempo i çtáncia. Alguas de las eideias matemáticas yá habien sido antroduzidas un anho antes pul físico houlandés Heindrik Lhorentz, mas Einstein mostrou cumo era possible antender esses cunceitos. L sou trabalho baseou-se an dous axiomas: un fui la eideia de Galileu de que las lheis de la natureza son las mesmas para todos ls ouserbadores que se móben a ua belocidade custante relatibamente uns als outros; l outro, la eideia de que la belocidade de la luç ye la mesma pa todos ls ouserbadores. La relatibidade restrita ten alguas cunsequéncias amportantes, yá que son rejeitados cunceitos abselutos de tiempo i tamanho. La teorie quedou coincida mais tarde por "Teorie de la Relatibidade Restrita" para ser çtinguida de la teorie giral que Einstein zambolbiu mais tarde, la qual cunsidra que todos ls ouserbadores son eiquibalentes.

 
La famosa eiquaçon ye mostrada ne l Taipei 101 durante l eibento de l anho mundial de la Física an 2005.

Ne l quarto artigo[15], ua stenson de l terceiro, Einstein antroduç l cunceito de massa einercial. Nel, Einstein deduziu la famosa relaçon antre la massa i la einergie:  . Esta eiquaçon stubo na base de custruçon de bombas nucleares. La eideia serbiu mais tarde para splicar cumo ye que l Big Bang, ua spluson de einergie, poderie tener dado ourige a la matéria.

Berlin eiditar

 
Einstein, 1921.

An 1914, pouco antes de l ampeço de la Purmeira Guerra Mundial, Einstein anstalou-se an Berlin adonde fui nomeado diretor de l Anstituto Kaiser Wilheln Gesellschaft de Física i porsor de la Ounibersidade de Berlin, tornando-se, outra beç, cidadano alman ne l mesmo anho.

An Nobembre de 1915, Einstein apersentou delantre la Academie Prussiana de las Ciéncias ua série de cunferéncias adonde apersentou la sue teorie de la relatibidade giral cul títalo "Las eiquaçones de campo de la grabitaçon". La cunferéncia final treminou cula apersentaçon dua eiquaçon que sustituiu la lei de la grabitaçon de Isaac Newton. Esta teorie cunsidra que todos ls ouserbadores son eiquibalentes, i nó solo aqueilhes que se móben a belocidade ouniforme. Na relatibidade giral, la grabidade nun ye ua fuorça (cumo na segunda lhei de Newton) mas ua cunsequéncia de la curbatura de l spácio-tiempo. La teorie serbiu de base pa l studo de la cosmologie i dou als cientistas ferramientas pa antendíren caratelísticas de l ouniberso que solo fúrun çcubiertas bien depuis de la muorte de Einstein.

La relaçon de Einstein cula Física Quántica ye bastante antressante. El fui l purmeiro a afirmar que la teorie quántica era rebolucionária. La sue eideia de luç quántica fui un corte cula Física clássica. An 1909, Einstein sugeriu nua cunferéncia que era neçairo ancuntrar ua forma de antender an cunjunto partículas i óndias. Inda assi, al redror de l anhos 20, quando la teorie quántica oureginal fui sustituída pula nuoba macánica quántica, Einstein çcurdou de la anterpretaçon de Copenhaga porque eilha defendie que la rialidade era al calhas ó porbabilística. Einstein cuncordaba que la Macánica Quántica era a melhor teorie çponible, mas percurou siempre ua splicaçon determinista, esto ye nó-porbabilística.

La famosa afirmaçon de Einstein, "La macánica quántica stá a amponer-se. Mas ua boç anterior diç-me que inda nun ye la teorie cierta . La teorie diç muito, mas nun mos achega de l segredo de l Bielho (the Old One). You stou cumbencido que El nun joga als dados.", apareciu nua carta a Max Born datada de 12 de Dezembre de 1926. Nun era ua rejeiçon de la teorie statística. El tenie ousado la análeze statística ne l sou trabalho subre mobimiento browniano i subre l eifeito fotoeilétrico. Mas Einstein nun acraditaba que, na sue eissencia, la rialidade fusse al calhas.

L sou pacefismo i la sue ourige judaica tornórun nel ampopular antre ls nacionalistas almanes. Depuis de se tener tornado mundialmente famoso (an 7 de Nobembre de 1919, quando l Times de Lhondres anunciou l sucesso de la sue teorie de la grabidade) la rábia de l nacionalistas tornou-se inda mais fuorte.

An 1919, anho de la famosa cunfirmaçon de l zbio de luç an Sobral i Príncepe, Albert Einstein diborcia-se de Mileba i casa-se cula sue prima diborciada Elsa.

An 1920, durante ua de las sues aulas an Berlin, hai un ancidente cun manifestaçones anti-semitas, l que lhebou Einstein a detener-se cun mais atençon als fatos que anton acuntecien na Almanha.

An 1921, Einstein acumpanha ua delegaçon Sionista a la Palestina. El perpone pa la Palestina un stado baseado ne l modelo suíço, adonde muçulmanos i judius poderien bibir lhado a lhado an paç. Sendo un físico famoso, Einstein partecipa nua campanha de angariaçon de fondos para la Ounibersidade Heibraica de Jerusalén. El apoia l plano dua ounibersidade adonde judius de todo l mundo puodan studar sin séren bítimas de çcriminaçon.

 
Albert Einstein an 1921.

Ganhou l Prémio Nobel de Física de 1921 pula splicaçon de l eifeito fotoeilétrico; inda assi, l prémio solo fui anunciado an 1922. Einstein recebirie la quantie de 120 000 corona suecas. Einstein nun partecipou de la cerimónia de atribuiçon de l prémio pus staba ne l Japon nessa altura. Al lhargo de sue bida, Einstein bejitarie dibersos países, ancluindo alguns de la América Lhatina. Antre 1925 i 1928, Einstein fui persidente de la Ounibersidade Heibraica de Jarusalén.

An 1933, Adolf Hitler chega al poder na Almanha. Einstein, judiu, ancontra-se agora an peligro. Ye abisado por amigos de que hai planos pa l matar i ye acunselhado a scapar. Einstein renuncia mais ua beç a la cidadanie almana.

La 7 de Outubre de 1933, Einstein parte de l porto de Southamton nun nabio que l trarie pa ls Stados Ounidos de la América, la sue nuoba casa. Nunca boltarie a bibir na Ouropa.

Princeton eiditar

An 1932 aceitou ua posiçon ne l Anstituto de Studos Abançados de la Ounibersidade de Princeton, Nuoba Jersey cumo porsor de física teórica i an 1933 cula chubida de l Nazis decidiu bibir para siempre ende. Tornou-se cidadano amaricano an 1940.

Einstein passou ls redadeiros quarenta anhos de sue bida a tentar ounificar ls campos eiletromagnético i l grabitacional nua sola teorie que el chamaba de Teorie de l Campo Ounificado. Percurou ounificar las fuorças fundamentales, esto ye la força grabitacional i la fuorça eiletromagnética, nua teorie que çcrebisse las fuorças cumo ua sola força, de l mesmo modo que la teorie de Maxwell junta las fuorças eilétrica i magnética. Inda assi nun ancluíe ne l sou modelo las fuorças nucleares fuorte i fraca, que na época, i até 1970, nun éran antendidas cumo fuorças apartadas.

An 1941 ten ampeço l Porjeto Manhattan (l zambolbimiento dua bomba atómica). Pronunciamiento oufecial de l própio Albert Einstein subre l referido tema:[16]

 
Albert Einstein an sou redadeiro anho de bida.
  Mie respunsablidade na queston de la bomba atómica lhemita-se a ua sola anterbençon: screbi ua carta al Persidente Roosebelt. You sabie ser neçaira i ourgente la ourganizaçon de speriéncias de grande ambergadura pa l studo i la rializaçon de la bomba atómica. I l dixe. Cunhecie tamien l risco ounibersal causado pula çcubierta de la bomba. Mas ls sábios almanes ancarniçában-se subre l mesmo porblema i tenien todas las heipoteses de resolbé-lo. Assumi antoce mies respunsablidades. I inda assi sou apeixonadamiente un pacifista i mie maneira de ber nun ye defrente delantre de la mortandade an tiempo de paç. Yá que las naciones nun se resólben a acabar la guerra por ua açon cunjunta, yá que nun suobírun ls cunflitos por ua arbitraige pacífica i nó baseian sou dreito subre la lhei, eilhas bénen-se oubrigadas a purparar la guerra. Partecipando de la corrida giral de l armamientos i nun querendo perder, crian i eisecutan ls planos mais detestables. Atíran-se para la guerra. Mas hoije, la guerra chama-se la muorte de la houmanidade. Protestar hoije contra ls armamientos nun quier dezir nada i nun demuda nada. Solo la supresson definitiba de l peligro ounibersal de la guerra dá sentido i ouportunidade a la subrebibéncia de l mundo. Deiqui an delantre, eis nuosso lhabor de todos ls dies i nuossa einabalable decison: lhuitar contra la raiç de l mal i nó contra ls eifeitos. L home aceita lhucidamente esta eisigéncia. Que amporta que seia acusado de anti-social ó de outópico? Gandhi ancarna l maior génio político de nuossa ceblizaçon. Definiu l sentido cuncreto dua política i soube ancuntrar an cada home un einesgotable heiroísmo quando çcubre un oubjetibo i un balor pa sue açon. La Índia, hoije lhibre, proba la justeza de sou testemunho. Ora, l poder material, an aparéncia ambencible, de l Ampério Anglés fui submergido por ua buntade anspirada por eideias simples i claras.  
Albert Einstein

An 1945, Einstein reforma-se de la carreira ounibersitária.

An 1952, David Ben-Gurion, anton l purmeiro-menistro de Israel, cumbida Albert Einstein pa suceder a Chain Weizmann ne l cargo de persidente de l stado de Eisrael. Einstein agradece mas diç que nó, dezindo que nun stá a la altura de l cargo.

Morriu an 18 de Abril de 1955, als 76 anhos, an cunsequéncia dun aneurisma. L sou cuorpo fui cremado mas sou cérebro fui doado al cientista Thomas Harbey, patologista de l Spital de Princeton.

Política i religion eiditar

Einstein cunsidraba-se un socialista [17]. Neste artigo de 1949, çcrebiu la "fase predatória de l zambolbimento houmano", eisemplificada pul anarquismo capitalista de la sociadade, cumo ua ourige de mal a ser ultrapassada. Nun cuncordaba cun ls regimes totalitários de anspiraçon socialista. Ne l ampeço, fui a fabor de la custruçon de la bomba atómica para derrotar Adolf Hitler, mas depuis de la guerra fizo presson a fabor de l zarmamiento nuclear i dun gobierno mundial.

Pul fato de defender ls dreitos cebiles i de las sues eideias socialistas, Einstein chamou la atençon de l FBI, que l ambestigou cula la acusaçon de pertencer al Partido Quemunista. L gobierno amaricano recentemente lhiberou ls arquibos que cunténen la sue bison subre la pessona de Einstein i las sues atibidades pessonales i políticas. Nun desses arquibos quementa-se que l cientista era "einadmissible pa ls Stados Ounidos" por bárias rezones, percipalmente porque, segundo las palabras de l serbícios, cria, acunselhaba i ansinaba ua doutrina anarquista, para alhá de ser nembro i afeliado a grupos que admitian "atuar eilegalmente contra ls percípios fundamentales de l goberno ourganizado".

 
Einstein i Oppenheimer


Einstein era perfundamente pacifista, tenendo anterbenido dibersas bezes a fabor de la paç ne l mundo i de l abandono de las armas nucleares. An 1944, un manuscrito de l sou trabalho de 1905, debidamente outografado, fui lheiloado, i ls cerca de seis milhones de dólares que fúrun arrecadados fúrun rebertidos pa la ajuda a las bítimas de la Segunda Guerra Mundial. Este decumiento ancontra-se hoije na Biblioteca de l Cungresso de ls Stados Ounidos.

Ua sumana antes de sue muorte assinou la sue redadeira carta, andereçada la Bertrand Russell, cuncordando an que l sou nome fusse ancluído nua petiçon pedindo a todas las naciones a abandonar las armas nucleares.

Einstein era tamien un sionista cultural cumbito, tenendo an muitas oucasiones defendido l zambolbimiento de l Stado Judaico na Palestina. An particular, fui nembro de l cunseilho de gobernadores de la Ounibersidade Heibraica de Jarusalén. Sendo antinacionalista i pacifista, stubo inda assi contra alguns de l acuntecimientos que lhebórun al nacimiento de l Stado Judaico. Einstein acraditaba que l stado de Eisrael deberie acolher judius i palestinos de modo pacífico, nun modelo cunfederacional parecido al de l stado suíço.

Einstein era relegioso, inda assi nun porfessaba la fé judaica. De l punto de bista relegioso, era próssimo de l deísmo de Baruch Spinoza: acraditaba que Dius se rebelaba atrabeç de la harmonie de las lheis de la natureza i rejeitaba l Dius pessonal que anterbén na Stória. Era tamien crente ne l total determinismo de l ouniberso i scluía la possiblidade de l lhibre arbítrio de ls seres houmanos. Pa Einstein "l Home ye lhibre de fazer l que quier, mas nun ye lhibre de querer l que quier", l que quier dezir que l Home age siempre de forma cumpulsiba, sin ua berdadeira lhibardade, todos ls sous atos sendo determinados pulas lheis de la natureza.

Antony Flew, un de ls percipales teóricos de l ateísmo de l seclo XX, que demudou de oupenion admetindo la possiblidade de la eisisténcia de Dius, questiona an sou redadeiro lhibro "Un atiu garante: Dius Eisiste" la anfluencia de Spinoza subre Einstein, afirmando, a partir dua lheitura de Max Jammers, amigo de Einstein, que l coincimiento de Einstein subre Spinoza era lhemitado, tenendo aquel lhido solo "Ética"[18]. Flew, inda citando Jammers, refuta tamien la alegaçon de que Einstein serie panteísta ó mesmo ateísta, mencionando ua declaraçon de Einstein rejeitando esses rótulos:

 

Nun sou ateísta i nun acho que puodo ser chamado de panteísta. Stamos na situaçon dun nino que entra nua einorme biblioteca chena de lhibros scritos an uitas lhénguas. L nino sabe que alguien screbira aqueilhes lhibros, mas nun sabe cumo. Nun antende las lhénguas an que eilhes fúrun screbidos. Suspeita bagamente que ls lhibros stan arranjados nua orde misteriosa, que en nun antende. Esso, parece-se, ye la atitude de ls seres houmanos, até de l mais anteligentes, an relaçon la Dius. Bemos l ouniberso marabilhosamente aranjado i oubedecendo a ciertas lheis, mas antendemos essas lheis solo al de lhebe. Nuossa miente lhemitada cata la fuorça misteriosa que mobe las custelaçones.

 

[18]


La seguinte carta brebe de Einstein, screbida a 24 de Setembre de 1946 a Isaac Hirsch, l persidente de la Cungregaçon B'er Chayn, eilustra bien la relaçon de Einstein cula religion judaica i l sou sentido de houmor típico:

 

Miu caro Sr. Hirsch,

muito oubrigado pul sou gentil cumbite. Anque you ser ua spece de Santo Judiu, tengo stado ousente de la Sinagoga hai tanto tiempo, que receio que Dius nun me eirie recoincer, i se me reconhecisse serie inda pior.

Cun ls mius melhores cumprimentos i botos de buns feriados pa si i para la sue cungregaçon. Agradecendo mais ua beç,

 

An sue obra Cumo Beijo l Mundo ne l tema religiosidade, Einstein percura anfatizar sou punto de bista de l mundo i sues cuncepçones an temas fundamentales a la formaçon de l home, cumo l sentido de la bida, l lhugar de l denheiro, l fundamiento de la moral i la lhibardade andebidual. L Stado, la eiducaçon, l senso de respunsablidade social, la guerra i la paç, l respeito a las minories, l trabalho, la perduçon i la çtribuiçon de riquezas, l zarmamiento, la cumbibéncia pacífica antre las naciones son alguns de l temas que el trata, antre outros.

Un brebe çcurso de Albert Einstein:

 

L sprito científico, fuortemente armado cun sou método, nun eisiste sin la religiosidade cósmica. Eilha çtingue-se de la fé de las multidones angénuas que cunsidéran Dius un Ser de quien spéran benignidade i de l qual ténen miedo de l castigo - ua spece de sentimiento eisaltado de la mesma natureza que ls laços de l filho cul pai, un ser cun quien tamien stablécen relaçones pessonales, por respeitosas que séian. Mas l sábio, bien cumbencido, de la lhei de causalidade de qualquiera acuntecimiento, decifra l feturo i l passado submetidos a las mesmas regras de necidade i determinismo. La moral nun le suscita porblemas culs diuses, mas solo culs homes. Sue religiosidade, cunsiste an spantar-se, an cansar-se delantre de la harmonie de las lheis de la natureza, rebelando ua anteligéncia tan superior que todos ls pensamientos houmanos i todo sou angeinho nun puoden zbendar, delantre deilha, a nun ser sou nada eirrisório. Este sentimiento zambolbe la regra dominante de sue bida, de sue coraige, na medida an que passa la serbidon de ls deseios eigoístas. Sien dúbeda, este sentimiento cumpara-se àquele que animou ls spritos criadores relegiosos an todos ls tiempos.

 

An 2008[19], bieno al público ua carta de propiadade dun colecionador particular, de la outorie de Einstein, adonde el scribe an determinado cacho que Dius segundo fés populares ye fruito de la fraqueza houmana, sendo la Bíblia ua coleçon de lhendas honradas inda que primitibas, anfantis. Nesta supuosta carta Einstein inda fala de la religion judaica, çprezando qualquiera defrença antre l pobo judiu an relaçon als outros pobos. Essa carta albanta questones subre la posiçon de Einstein an relaçon al fanatismo relegioso i las superstiçones, el apersenta ua posiçon bastante crítica an relaçon la forma strema de la religion, pus para bison de Einstein Dius nun tenie formas antropomórficas, mas el tenie ua bison de Dius aparecida a Bento de Spinosa. - Bal ressaltar que esta balidade de la carta inda stá a passar eisame de probas stóricas i que eilha apersenta ua deficiéncia de cuntestos.

Refréncias eiditar

  1. Modelo:Refréncia a lhibro
  2. Thomas Sowell outelizou l nome de Einstein nun lhibro subre este tipo de ninos. Modelo:Refréncia a lhibro
  3. Rebista Medecina & Cia nº 8 (besitado an 30 de janeiro de 2008), arquivado do original em 2008-01-19, https://web.archive.org/web/20080119173815/http://www.amp.org.br/noticias7/canhotosr8.htm, visitado em 2009-06-19 
  4. Modelo:Refréncia a lhibro
  5. Time Magazine: Einstein & Faith Arquibado an 2013-08-24 ne l Wayback Machine.
  6. Mehra, Jagdish. «Albert Einstein's first paper» (PDF)  Parâmetro desconhecido |acessdata= ignorado (ajuda)
  7. Modelo:Refréncia a lhibro
  8. Modelo:Refréncia a lhibro
  9. «Einstein's nationalities at einstein-website.de». Cunsultado an 4 de Outubre de 2006 
  10. .com/archibe/alberteinstein.htm «A Brief Biography of Albert Einstein» Cunsulte valor |url= (ajuda) (an anglés). 2005  Parâmetro desconhecido |acessdata= ignorado (ajuda);
  11. Einstein, Albert (1901). «Folgerungen aus den Capillaritätserscheinungen (Cunclusiones Drawn fron the Phenomena of Capillarity)». Annalen dar Physik. 4. 513 páiginas 
  12. Einstein, Albert (1905). «On la Heuristic Viewpoint Concerning the Prodution and Transformation of Lhight». Annalen dar Physik. 17. pp. 132–148 
  13. Einstein, Albert (1905). «On the Motion—Required by the Molecular Kinetic Theory of Heiat—of Small Particles Suspended in la Stationary Lhiquid». Annalen dar Physik. 17. pp. 549–560 
  14. Einstein, Albert (1905). «On the Eiletrodynamics of Mobing Bodies» (PDF). Annalen dar Physik (an anglés). 17. pp. 891–921 
  15. Einstein, Albert (1905). «Does the Inertia of la Body Depend Upon Its Energy Content?». Annalen dar Physik. 18. pp. 639–641 
  16. [Albert Einstein: Cumo beio l mundo, ed. 15, 1981]
  17. Monthly Review: Why Socialism?, besitado an 2 de maio de 2007
  18. 18,0 18,1 Antony Flew, Un atiu Garante: Dius Eisiste, Eidiouro, 2008, pp. 101-102
  19. Carta que rebela çdén de Einstein por religion bai la lheilon