Agaties (Mirina, Ásia Menor ca. 536 - Custantinopla, 582 ó 594), chamado de "Scolástico" (Agaties Scholasticus), fui un home de letras i storiador bizantino, i ua de las fuontes percipales pa l período de l reinado de Justeniano I.

Biografie eiditar

Naciu por buolta de 536 d.C. an Mirina (Μύρίνα), cidade de Mísia (Ásia Menor) na cuosta oucidental de l'atual Turquie, cerca de 37 Km la sudoeste de Pérgamo, de la qual atualmente restan solo bruxedos. 

Fui probabelmente eiducado an Custantinopla, studou dreito an Alexandria i regressou para Custantinopla an 554, adonde cumpletou l sou treino i eiserceu cumo adbogado (scholasticus). 

Mas, la literatura fui la sue atebidade preferida. Screbiu poesie erótica, eipigramas i sonetos, i eiditou antologies destes géneros. Tamien screbiu notas marginales acerca de l Itinerário de Pausánias. Passado la muorte de Justeniano I an 565, tenendo Agaties trinta anhos d'eidade, alguns de ls sous amigos cumbencírun nel para screbir la stória de l sou própio tiempo. L resultado fúrun ls cinco libros de las sues Stórias, que cuntinan l'obra Stória de las guerras de Procópio de Cesareia. 

Cumo cuntinador de Procópio, eimita-lo na forma bien cumo na abundáncia d'eipisódios atratibos. Mas, l storiador Edward Gibbon cuntrasta Agaties, "un poeta i retórico" cun Procópio, "un stadista i suldado." Agaties oubtebe la sue anformaçon atrabeç de testemunhas, al cuntrairo de Procópio, qu'eiserceu pessonalmente amportantes cargos melitares i políticos. 

Ambora la superioridade de Procópio seia clara, Agaties ye un cunfiable i amportante relator para esta fase final de la Antiguidade Tardie. Bários de ls fatos que çcribe nun son ancontrados an nanhue outra obra, i siempre fui bisto cumo ua baliosa fuonte pa l período que trata, correspondente als anhos 552-558/9 de l reinado de Justeniano I. Ye citado cun frequéncia por storiadores eclesiásticos.


Comentadores crestianos notan la superficialidade de l cristandade nominal de Agaties:

  Há razões para duvidar de que tenha sido um cristão, embora parece improvável que pudesse ser um pagão genuíno em data tão tardia.  

Nanhun pagon declarado poderie aspirar a ua carreira pública durante l reinado de Justeniano, mas l storiador Anthony Kaldellis acradita que l'ampla cultura de Agaties nun era eiminentemente crestiana. 

Agaties faleciu an Custantinopla an 582 d.C. ó 594. 

Obras eiditar

Agaties ye outor de poesie erótica (Daphniaca), l Ciclo de Nuobos Eipigramas ó Ciclo i las Stórias. Tamien screbiu notas marginales acerca de l Itinerário de Pausánias. 

Daphniaca eiditar

Screbiu nuobe libros de poesie erótica (Daphniaca), que nun se preserbórun. 

Eipigramas eiditar

Reuniu ua antologie d'eipigramas, tanto própios quanto d'outores anteriores i cuntemporáneos, sob l títalo de Ciclo de Nuobos Eipigramas ó Ciclo (Κυκλος). 

Agaties reditou la Anthologie Graeca, tamien coincida cumo Antologie Palatina, que cuntén cerca de cien de ls sous eipigramas, ne ls quales amostra cunsidrable gusto i eilegáncia. Alguns destes poemas son anteriores a 565. 

Stórias eiditar

Passado la muorte de Justeniano I an 565, screbiu las Stórias (ó Subre l reinado de Justeniano), que nunca chegou a cuncluir, cujos cinco libros son ua cuntinaçon de la Stória de las guerras de Procópio, que treminaba culs eibentos de 552 d.C. 

L'obra trata de ls fatos acuntecidos de 552 d.C. até 558 ó 559. Refire-se nomeadamente a las campanhas de ls eisércitos bizantinos, ne l comando de l general Narses, contra ls Bándalos, Godos i Francos, bien cumo a las luitas contra ls persas i ls hunos. 

Puosto que refire la muorte de l rei persa Cosroes I (†579) mas nun la chubida al trono de l'amperador Maurício (582), supone-se que l'obra serie abandonada por buolta de 580, quier pul falecimiento de l'outor ó por causas çconhecidas. 

Cumo cuntinador de Procópio, eimita-lo na forma bien cumo na abundáncia d'eipisódios atratibos. Mas, l storiador Edward Gibbon cuntrasta la Agaties cumo "un poeta i retórico" cun Procópio, "un stadista i suldado." Agaties oubtebe la sue anformaçon atrabeç de testemunhas, al cuntrairo de Procópio, quien eiserceu pessonalmente amportantes cargos melitares i políticos. 

Ye amportante l fato de Agaties dezir tener tenido acesso custante a las fuontes persas. Mas ls sous muitos erros i eiquibocaçones fázen al menos dubidoso que rialmente tubisse acessible ua traduçon de ls anales reales sassánidas. 

Agaties dá rédeas a la sue eimaginaçon i las sues páiginas abundan an reflexones filosóficas. Deleita-se an çcrebir ls modos, questumes i religion de ls pobos subre ls quales scribe; presta muita atençon als grandes çtúrbios de l sou tiempo, terramotos, pragas, fames; i nun falha an anserir "bários pormenores subre cidades, fuortes i rius, filósofos i comandantes subordinados." 

Bários de ls fatos que çcribe nun son ancontrados an nanhue outra obra, i siempre fui bisto cumo ua baliosa fuonte pa l período que çcribe, sendo citado cun frequéncia por storiadores eclesiásticos.

Tamien se acupa d'acuntecimientos de l Oucidente, qu'entraba na Eidade Média. Ne l sou relato de las guerras de Justeniano na Eitália dá ua çcriçon de ls merobíngios, baseada ne ls relatos de griegos residentes an Marselha, i bien defrente de l'eimaige que dá Griegório de Tours na sue Stória de ls francos. Dixe Agaties: 

 
Esses francos nun son nómades, outelizan l'admenistraçon i las leis romanas. De fato nun se çtinguen de ls romanos mais que pula sue léngua i l sou bestido. L que mais admiro deilhes ye la sue retidon i la sue ounion. Nun eisiste antre eilhes nin l dreito nin l questume de poner Stado an deficuldades por causa dua querela antre reis. Por esso ls francos ténen un poder sólido i leis stabais.

 
'

Agaties (Stórias 2.31) ye la única outoridade que comenta l'ancerramiento por Justeniano de la Academie Platónica (na rialidade, neoplatónica) de Atenas an 529 d.C., que ye frequentemente citada cumo la data que marca la fin de la Antiguidade. Ls eruditos çpersados ancontrórun refúgio temporairo na capital persa de Ctesifonte, liebando-se cunsigo tantos libros cumo podíssen trasportar. Depuis, recebindo garanties de sigurança, regressórun para Edessa, adonde un seclo depuis las fuorças de l Eislon ancontrórun la cultura griega clássica de la Antiguidade, specialmente la sue ciéncia i medecina. 

Eidiçones de las Stórias  eiditar

  • B.G. Niebuhr para o Corpus SS. Byzant., Bonn, 1828.
  • Patrologia Graeca, LXXXVIII, 1248-1608.
  • K.W. Dindorf, Hist. Graeci minores (1871), II, 132-453.

Ber tamien eiditar

  • Paulo Silenciário

Bibliografie eiditar

  • Agatías (2008). Historias. [S.l.: s.n.] ISBN 978-84-249-0324-4  Parâmetro desconhecido |Autor= ignorado (|autor=) sugerido (ajuda); |ultimo=, |Autor=, e |autor= redundantes (ajuda); |Título= e |título= redundantes (ajuda); |ISBN= e |isbn= redundantes (ajuda); |Ano= e |ano= redundantes (ajuda)
  • Enciclopédia Católica, 1907: Agathias ((en)).
  • Enciclopédia Britânica, 1911: Agathias ((en)).

Ligaçones sternas eiditar