Partilha de la África

La Partilha de África, tamien coincida cumo la Corrida la África ó inda Çputa pula África, fui la proliferaçon de reibindicaçones ouropeias cunflitantes al território africano durante l período de l Neo-amperialismo, antre la década de 1880 i la Purmeira Guerra Mundial an 1914, que ambolbiu principalmente las naciones de la Fráncia i Reino Ounido, ambora tamien partecipasse de l cunflito la Eitália, Bélgica, Almanha, Pertual, Spanha i, an menor antensidade, Stados Ounidos, este redadeiro partecipou de la fundaçon de la Libéria.[1]

Esta páigina ó cacho fui traduzida outomaticamente i percisa de ser rebista por un falante natibo de mirandés. Se sabes bien mirandés ajuda la Biquipédia rebendo este artigo. Apuis de la rebison apaga esta marca. Oubrigado!
Mapa francés de África (c. 1898) cun las reibindicaçones queloniales. Posses alemanas la berde; posses belgas la lharanja; británicas a amarielho; francesas la rosa; pertuesas an púrpura; i la andependiente Etiópia a castanho.
David Livingstone fui un de ls purmeiros ouropeus a a splorar l anterior de la África.

La segunda metade de l seclo XIX, an torno de l anho 1880, assistiu la trasiçon de l "Amperialismo Anformal", que eisercia l cuntrole atrabeç de la anfluéncia melitar i de la dominaçon eiquenómica para un domínio más direto. Las pretensones de mediar la cuncorréncia amperial, tal cumo la Cunferéncia de Verlin (1884 - 1885), antre l Reino Ounido, Fráncia i Almanha nun pudo stablecer definitibamente las reibindicaçones de cada ua de las poténcias ambolbidas. Essas çputas subre la África stubo antre ls percipales fatores que dórun ourige a la Purmeira Guerra Mundial.

Abiertura de l cuntinente eiditar

 Ber artigo percipal: Era de l Çcubrimentos

La abiertura de la África a la sploraçon oucidental habie ampeçado ne l final de l Seclo XVIII. Até 1835, ls ouropeus yá habien traçado mapas de la parte de l noroeste africano. Antre ls sploradores ouropeus más famosos stában David Livingstone, quien traçou ls planos de l basto anterior, i Alexandre Serpa Pinto, quien la cruzou nua cumplicada spediçon i traçou mapas de sou anterior. Árduas spediçones nas décadas de 1850 i 1860 por Richard Burton, John Speke i James Augustus Grant çcubriran ls grandes lhagos centrales i la nacente de l Riu Nilo. Ne l final de l seclo, ls ouropeus habien cartografado l Nilo zde sou nacimiento, l percurso de l Riu Niger, i l traçado de ls rius Cungo i Zambeze.

De qualquiera maneira, lhougo ne l ampeço de ls cunflitos pula posse de la África, las naciones oucidentales cuntrolában solo 10% de l cuntinente. An 1875 ls territórios más amportantes tanto pula sue stenson quanto pula sue riqueza éran Argélia, sob domínio francés; Quelónia de l Cabo, cuntrolado pul Reino Ounido i Angola, que staba sob l domínio pertués.[2]

Ls abanços tecnológicos facilitórun la spanson de grandes çtáncias. La andustrializaçon probocou abanços seneficatibos ne ls trasportes i quemunicaçones, specialmente na outelizaçon de Oupores, camino de fierros i telégrafos. Ls abanços médicos tamien fúrun de grande amportança, an special, la çcubierta de la cura para las anfermidades tropicales. L zambolbimiento de la quinina, un tratamiento efetibo contra la malária, permitiu que la basta region tropical podisse ser acessible als ouropeus.

Causas de la çputa eiditar

África i ls mercados globales eiditar

La África susariana, ua de las redadeiras regiones de l mundo inda nun afetada pul "Amperialismo Formal" i la "ceblizaçon" tornou-se ua region atratiba para las poténcias ouropéias por rezones eiquenómicas i raciales. Durante ua época adonde la baláncia comercial de la Grana-Bretanha mostraba un déficit an sou crecimento, cun ls mercados cuntinentales se ancolhendo i, cada beç más protecionistas debido la Grande Depresson, antre ls anhos de 1873 i 1896, la África oufrecie al Reino Ounido, Almanha, Fráncia, antre outros países, un mercado abierto ne l qual se aprobeitaba l grande scedente de porduçon i un mercado que amporta más de la metrópole de l que sporta.

 
Sboço de l Canhal de Sueç rializado an 1881. L Canhal era ua de las grandes ambiçones ouropéias para ampliar sous mercados a la nible global.

Debido al fato de l Reino Ounido tener se zambolbido cumo la nacion más amportante de l post-andustrial de l mundo, ls serbícios se trasformórun nun setor de la eiquenomie británica. Las sportaçones financeiras mantenien la eiquenomie de l Reino Ounido an pie, specialmente ls ambestimientos de capital fura de la Ouropa. Particularmente pa l zambolbimiento de mercados abiertos na África (predominantemente an assentamientos queloniales), Ouriente Médio, sul i sudeste de la Ásia i Oceania.[2]

Para alhá desso, l capital scedente era an giral más rentable que ambestir ne l sterior, adonde la mano-de-obra barata, cumpeténcia lhemitada i matérias-primas abundantes zamcadeórun la grande sploraçon de l cuntinente africano. Outro atratibo pa l Amperialismo fui la demanda por recursos nun çponibles i/ó scassos de la Ouropa, specialmente l Cobre, algodon, borraixa, i fuolha-de-flandres, recursos de ls quales ls cunsumidores ouropeus yá habien se acostumados, i, la andústria de l Bielho Mundo se tornara outra beç dependente.

De qualquiera maneira, na África - sceto na region de la atual Ounion Sul-Africana an 1909 - la quantidade de capital ambestido puls ouropeus éran relatibamente baixa, cumparado cun outros países, antes i mesmo apuis de la Cunferéncia de Berlin. Cunsequentemente, las cumpanhas ambolbidas ne l comércio tropical africano éran relatibamente poucas, a la parte de la Cumpanha Mineradora de Beers de Cecil Rhodes. Essas ouserbaçones puoden deminuir l balor de ls argumientos pró Amperialistas de alguns Grupos de presson queloniales cumo "Alldeutscher Verband", ó cumo Francesco Crispi ó Jules Ferry, que afirmában que alguns mercados protegidos na África resolberian ls porblemas de l précios baixos i de la superproduçon, causados puls mercados cuntinentales an deminuiçon. Assi i todo, d'acuordo cula clássica tese de John A. Hobson, sposta an sue obra Amperialismo' ' de 1902, que anfluenciarie an outors tales cumo Lenin, León Trotsky i Hannah Arendt. Esta deminuiçon ne ls mercados Cuntinentales fui un fator chabe pa l nuobo período Neo Amperialista a la nible global. Storiadores posteriores habien notado que tales statísticas solo anulórun l fato de que l cuntrole formal de la África tropical tenie grande balor stratégico nua era de ribalidades amperiales, anquanto esso l Canhal de Sueç habie permanecido cumo ua lhocalizaçon stratégica. La Febre de l ouro de Witwatersrand de 1886, que lhebou a la fundaçon de Johannesburgo i fui un fator amportante na Segunda Guerra de l Bóeres an 1889,[3] cuntou cula "cunjunçon de l supérfluo denheiro i de la supérflua mano-de-obra que se dórun las manos antre si para abandonar, juntos, l paíç", que ye por si solo, d'acuordo cun Hanna Arendt, l nuobo eilemiento de la era amperialista.

Motibos stratégicos eiditar

 
Almirante Alfred von Tirpitz.

Anquanto que la África tropical nun era ua region de grandes ambestimentos, l basto anterior antre la África de l Sul, rica an ouro i diamantes, i l Eigito tenien, assi i todo, un alto balor stratégico, amportante para assegurar l fluxo de l comércio sterior. L Reino Ounido staba sob ua antensa presson política, specialmente debido als partidários de l Partido Cunserbador para proteger ls mercados lhucratibos na Índia británica, Dinastie Qing (China) i América Lhatina de ls ribales usurpadores. Desta forma, proteger la amportante bie marítima antre l lheste i oeste - L Canhal de Sueç - era crucial. La ribalidade antre l Reino Ounido, Fráncia, Almanha, antre outras poténcias ouropéias stubo persente na maior parte de l período de la colonizaçon.[2]

Desse modo, anquanto la Almanha, que habie sido unificada sob l domínio de la Prússia apuis de la Batailha de Sadowa an 1886 i la Guerra franco-prussiana an 1870, dificilmente serie ua poténcia quelonial antes de l período de l Neo-amperialismo i, parteciparie de las çputas. Tornou-se ua poténcia andustrial an crecimento que ancomodaba l Reino Ounido, mas nun habie tenido la ouportunidade de cuntrolar territórios stracontinentales, principalmente debido al fato de tener la sue unificaçon tardie, ua fragmentaçon an bários stados i ua falta de speriéncia na Nabegaçon moderna. Fator que mudarie sob la lhiderança de Otto von Bismarck, quien amplementou la "Weltpolitik" (política mundial) i, apuis de de cordenar las bases de isolamiento de la Fráncia cula aliança antre la Almanha i l Ampério Austro-Húngaro i más tarde cula Tríplice Aliança cun Eitália eisigiu la Cunferéncia de Berlin, la qual fixou las regras para un maior cuntrole efetibo de l territórios strangeiros. L spansionismo alman cunduzirieb al Plano Tirpitz, amplementado pul Almirante von Tirpitz, quien tamien defendiu ls decretos de flota an 1898, atratibo nua luita armada cul Reino Ounido. An 1914, ls decretos habien dado a la Almanha la segunda maior fuorça nabal de l mundo, aprossimadamente 40% menor que la frota de la Marina Rial Británica. D'acuordo cun Tirpitç, essa agressiba política nabal staba respaldada más pul Partido Nacional Lhiberal de la Almanha de l que puls cunserbadores, demunstrando que las percipales sustentaçones de l amperialismo de las naciones ouropéias éran la burguesie.

La Weltopolitik de Bismarck eiditar

 
Otto von Bismarck personaige amportante na çputa pula África.

La Almanha ampeçou sue spanson mundial na década de 1880 sob la lhiderança de Bismarck,[4] este, ancorajado pula burguesie nacional. Alguns deilhes, dezindo ser de l pensamiento de Friedrich List, defendírun la spanson nas Filipinas i ne l Timor; outros decidiran se stablecer an Formosa (atual Taiwan), etc. Al final de la década de 1870, estas bozes eisoladas ampeçórun a ser rebeladas por ua berdadeira política amperialista, coincida cumo Weltpolitik, que fui ressaltada pula tese mercantilista. An 1881, Wilheln Hübbe Schleiden, un adbogado, publicou "Deutsche Kolonisation", na qual dezie que " l fomiento dua cuncéncia nacional demandaba ua política sterior andependiente. L Pangermanismo fui assi lhigado a las moços cumpanhas amperialistas de la nacion. Ne ls primórdios de l anho 1880, l "Deutscher Kolonialverein" fui criado i tubo sue própia rebista an 1884, la "Kolonialzeitung". Esse grupo quelonial tamien fui rebelado pul grupo nacionalista "Alldeutscher Verband".[4]

Assi, la Almanha se trasforma na terceira poténcia quelonial na África, adquirindo un ampério de 2,6 milhones de km² i 14 milhones de habitantes, principalmente an sues possessones africanas, cumo la Sudoeste Africano Alman, Togolándia, Camarones alemanas i Tanganica[2]. La çputa pula África lhebou Bismarck a propor la Cunferéncia de Berlin, que se rializou antre 1884 i 1885. Depuis de l Entente cordiale de 1904 antre Fráncia i Reino Ounido, la Almanha tentou isolar la Fráncia an 1905, cula Purmeira Crise de l Marrocos. Esto lhebou a la Cunferéncia de Algeciras, na qual la anfluéncia de la Fráncia subre l Marrocos fui recumpensada pula troca de outros territórios i an seguida la Crise de Agadir ó Segunda Crise de ls Marrocos an 1911. Junto cul Ancidente de Fachoda de 1848 antre Fráncia i Reino Ounido, esta sucesson de crises anternacionales proba la amargura de la lhuita antre ls defrentes ampérios, fato que culminou na Purmeira Guerra Mundial.

L cunflito de amperialismos ribales eiditar

Anquanto Pierre de Brazza staba splorando l Reino de l Cungo para la Fráncia, Henry Stanley tamien l splorou durante l ampeço de 1880 an nome de Leopoldo II de la Bélgica, quien cunquistarie sou própio Stado lhibre de l Cungo. Al pretender defender l houmanitarismo i denunciar la scrabidon, Lheopoldo II usou de las táticas más desumanas para splorar sues cunquistas recentes. Sous crimes fúrun çcubiertos an 1905, mas permaneciu sob las outoridades até 1908, quando fui oubrigado a ceder l cuntrole pa l gobierno belga.[5]

La Fráncia acupou la Tunísia an maio de 1881 i Guiné an 1884, que an parte cumbenceu la Eitália para se ounir an 1882 a la Aliança Dual antre la Almanha i l Ampério Austro-Húngaro, formando assi la Tríplice Aliança. Ne l mesmo anho, l Reino Ounido acupou l Eigito Otomano, que dominaba l Sudan i parte de la Somália.[2]

An 1870 i 1882, Eitália tomou posse de las purmeiras partes de Eritréia, anquanto que la Almanha declarou Togolándia, Camarones i Sudoeste Africano Alman sob sou domínio an 1884. La África Oucidental Francesa fui fundada an 1895, i la África Eiquatorial Francesa an 1910

Apuis de la derrota na Purmeira Guerra Ítalo-Etíope, la Eitália adquiriu la Somalilándia an 1899 i to la Eritréia ne l mesmo anho. An 1911, se ambolbiu nua guerra Cuntra l Ampério Otomano, na qual adquiriu Tripolitánia i Cirenaica (atual Líbia). Enrico Corradini, quien financiou la maior parte de la guerra i, más tarde ouniu sou grupo al moço Partido Nacional Fascista, zambolbiu an 1919 l cunceito de Nacionalismo Proletário, eimaginou lhegitimar l amperialismo de la Eitália cun ua surprendente mistura de Socialismo i Nacionalismo, segundo dezie: "Debemos ampeçar por reconhecer l que hai tanto naciones cujas cundiçones de bida stan sujeitos al modo de bida de outras naciones. Ua beç que esto ye cumprendido, l nacionalismo debe ansistir firmemente nesta berdade. La Eitália ye, materialmente i moralmente ua nacion proletária[1][2] La ambason de la Etiópia an 1935 i 1936, ourdenada por Benito Mussolini, serie na rialidade ua de las redadeiras guerras de colonizaçon, acupando la Etiópia durante cinco anhos, que habie permanecido cumo l redadeiro território andependiente de la África. La Guerra Cebil Spanhola, para alguns ye l ampeço de la Guerra Cebil Ouropéia. Por outro lhado, ls británicos abandonórun sou isolamiento an 1902 cula Aliança Anglo-Japonesa, que permitiu al Ampério de l Japon salir bitorioso na Guerra Russo-Japonesa (1904-1905). L Reino Ounido firmou anton l Entente Cordiale cula Fráncia an 1904 i an 1907 la Tríplice Entente, que ancluía la Rússia que se oupós a la Tríplice Aliança que Bismarck habie formado tan pacientemente.

La Sociadade Amaricana de Colonizaçon i la fundaçon de la Lhibéria eiditar

La Sociadade Amaricana de Colonizaçon, lhançada an 1816 por Robert Finley, oufrecie la emigraçon para la Libéria, ua quelónia fundada an 1820 a la alguns scrabos emancipados; l scrabo emancipado Lott Carey se trasformou ne l purmeiro missionário amaricano na África. Esta tentatiba de colonizaçon fui resistida pul pobo natibo de la region.[2][6]

Lhiderados puls sulistas de l Stados Ounidos, l purmeiro persidente de la Sociadade Amaricana de Colonizaçon fui James Monroe de la Birgínia, quien se trasformou ne l quinto persidente de l Stados Ounidos de 1817 a la 1825. Desta forma, un de ls percipales partidários de la colonizaçon na África fui l mesmo home que proclamou, an sou "Çcurso de Stado i Ounion" de 1823, la oupinion de que las poténcias ouropéias yá nun deberian colonizar las Américas ó anterferir ne ls assuntos relacionados a las naciones soberanas na América. An troca, ls Stados Ounidos de la América planeijaba se mantener neutro nas guerras antre las poténcias ouropéias i/ó an guerras antre ua poténcia i sue quelónia. An cuntrapartida, causo essas guerras ocorressen nas Américas, ls Stados Ounidos berie tal açon cumo hostil i tomarie ua atitude. Esse famoso statuto ye coincido cumo Doutrina Monroe i fui la base de neutralidade de l Stados Ounidos durante l seclo XIX.

Assi, Jehudi Ashmun, un de ls purmeiros lhíderes de la ACS, bisualizou un Ampério Amaricano na África. Antre ls anhos 1825 i 1826, fizo l possible para arrendar, aneixar i/ó cumprar tierras tribales an torno de la cuosta i acerca de amportantes rius que cunduzen al anterior africano. Eigualmente que sou predecessor, l tenente Robert F. Stockton, an 1821 stableciu un lhugar para la Monróbia persuadindo a un xefe lhocal, la quien se referie cumo "Rei Petener", para bender l Cabo Mesurado apuntando ua pistola an sue cabeça, Ashmun staba preparado para usar la fuorça para stender l território de sue quelónia. Nun tratado de maio de 1825, l "Rei Petener" i outros reis natibos cuncordórun an bender las tierras. An márcio de 1825, la ACS ampeçou ua publicaçon trimestral de la "rebista quelonial de l repositório africano". Ralph Randolf Gurley, fui quien ancabeçou la sociadade até 1844. Cuncebido cumo ourgon primordial de la sociadade, l Conceived as the Society's propagand organ, l repositório prometiu tanto la colonizaçon quanto la Libéria.

La sociadade cuntrolou la quelónia de Libéria até 1847 quando ls británicos se aneixórun ne l assentamento, la Libéria fui proclamada un stado lhibre i andependiente, trasformando-se assi cula purmeira nacion africana çcolonizada. An 1867, la sociadade habie mandado más de 13 mil emigrantes. Depuis de la Guerra Cebil Amaricana (1861-1865), quando las pessonas tentórun ir a la Libéria, l suporte financeiro para la colonizaçon habie deminuído. Durante sous redadeiros anhos, la sociadade se focou an porjetos eiducacionales i missionários na Libéria más de l que na emigraçon.[7]

Sucesson de crises prébias a la Purmeira Guerra Mundial eiditar

La colonizaçon de l Cungo eiditar

 
La sploraçon de Henry Stanley ne l Cungo fui mui amportante pa l rei Leopoldo II de la Bélgica.[8]
 
Pierre Savorgnan de Brazza reclamou la region de l Cungo para la Fráncia.

Las sploraçones de David Livingstone, cuntinadas por Henry Morton Stanley,[8] scitórun la eimaginaçon de l ouropeus, mas a a principio, las ostentosas eideias de colonizaçon de Stanley ancontrórun pouco apoio debido als porblemas técnicos i la scala de açon requerida, sceto por Leopoldo II de la Bélgica, quien an 1876 habie ourganizado la Associaçon Anternacional Africana. De 1879 a la 1884, Stanley era ambiado secretamente por Lheopoldo para la region de l Cungo, adonde fizo acuordos cun bários xefes africanos lhocales al lhongo de l Riu Cungo até que an 1882, habie cunseguido un território suficiente para formar las bases de l Stado Lhibre de l Cungo. Leopoldo II tornou-se propietário oufecial de la quelónia an 1885 i la splorou cula straçon de marfin i borraixa.

Anquanto Stanley staba splorando l Cungo an nome de Lheopoldo, l oufecial franco-eitaliano de la marina francesa, Pierre de Brazza biajou até l bal de l Cungo oucidental i lhebantou la bandeira francesa subre la recén fundada Brazzabille an 1881, acupando assi la region de la atual República de l Cungo. Pertual que tamien reclamou la ária, debido a a antigos tratados cul Reino de l Cungo, fizo un tratado cul Reino Ounido an 26 de Febreiro de 1884 para bloquear de la sociadade de l cungo al Atlántico.

An 1890 l Stado Lhibre de l Cungo habie cunsulidado l cuntrole de l território antre Kinshasa i Kisangani, a la par que la Cumpanha Británica de la África de l Sul de Cecil Rhodes staba spandindo até l norte de l Riu Lhimpopo.[9] i, la atençon se centraba adonde sues spansones se ancontrában, Katanga, lhocal de l Reino Yeke de Msiri. Para alhá de tenr la fuorça melitar más potente de la region, Msiri comercializa grandes quantidades de Cobre, marfin i scrabos i rumores de que habie ouro chegórun debrebe als oubidos de l ouropeus. La çputa por Katanga fui un purfeito eisemplo de l período. Rhodes i la Cumpanha Británica de la África de l Sul mandórun dues spediçones a la Msiri an 1890 sob l comando de Alfred Sharpe, que fui çprezado, i Joseph Thomson, quien nun cunseguiu chegar a la Katanga. An 1891 Lheopoldo mandou quatro spediçones: "Le Marinel" de la qual solo se puode oubtener ua carta; "Delcommune" fui zairada; la spediçon bien armada "Stairs" tenie ordes para tomar Katanga cun ó sin l cunsentimiento de Msiri, l acesso fui negado i el, fui fuzilado, decapitado i sue cabeça fui crabada nun poste cumo forma de antimidaçon de la populaçon, ua "liçon barbárica"; i la spediçon "Bia" que tenie cumo misson stablecer ua admenistraçon i ua persença policial an Katanga.

L meio milhon de kn² de Katanga entrórun nas posses de Lheopoldo II i formou parte de l reino africano de más de 2.300.000 kn², an torno de 75 bezes l tamanho de la Bélgica. L Stado Lhibre de l Cungo ampós un regime de regime de terror ne l pobo colonizado, ancluindo assassinatos an massa cun miles de bítimas, i trabalho scrabo, que Bélgica, sob presson de la Associaçon de la Reforma de l Cungo, treminou l mandato de Leopoldo II i la aneixou cumo ua quelónia an 1908, território coincido cumo Cungo Belga.[8]

L Canhal de Sueç eiditar

 Ber artigo percipal: Canhal de Sueç

Ferdinand de Lesseps habie oubtido cuncessones de Ismail Pasha, l lhíder de l Eigito, antre ls anhos de 1854 i 1856, para custruir l Canhal de Sueç. Alguas fuontes stiman la fuorça de trabalho de 30 mil trabalhadores, mas outros stiman que até 120 mil trabalhadores morrírun durante ls dieç anhos de custruçon, debido a la çnutriçon, fadiga, antre outras anfermidades cumo la Cólera. Pouco apuis de sou término an 1869, Isma'il Pasha tomou ampréstimos de grandes quanties de denheiro de banqueiros franceses i angleses cun altas taxas de juros. An 1875, el staba anfrentando dediculdades financeiras i fui oubrigado a bender sue parte ne l canhal. Essas partes fúrun debedidas pul purmeiro menistro británico Benjamin Disraeli, que buscou dar al sou paíç cuntrole prático ne l maneijo desta stratégica bie marítima. Quando Ismail Pasha se negou a reconhecer la díbeda sterna de l Eigito, Fráncia i Reino Ounido assumiran l cuntrole financeiro cunjunto de l paíç, fuorçando al mandatário eigípcio a abdicar. Las classes gobernantes eigípcias aceitórun cun agrado la anterbençon strangeira. La Rebolta de Urabi se zamcadeou contra l Quediba i la anfluéncia ouropéia an 1882, un anho apuis de la Rebolta Mahdista. Muhammad Ahmad, que se outo proclamou l Mahdi, lhiderou la reblion i fui reprimido por Horatio Herbert Kitchener an 1898. L Reino Ounido a partir de anton assumiu l cuntrole admenistratibo de l Eigito.

La Cunferéncia de Berlin eiditar

 Ber artigo percipal: Cunferéncia de Berlin

La acupaçon de l Eigito i la aquisiçon de l Cungo fúrun ls purmeiros acuntecimientos amportantes de l que se trasformarie nua çputa precipitada pul território africano. An 1884, Bismarck cumbocou la Cunferéncia de Berlin[4] para çcutir ls porblemas relacionados a la África. Ls diplomáticos se mascarórun cun ua fachada houmanitária cundenando l tráfico de scrabos, proibindo la benda de bubidas alcoólicas i armas de fuogo an ciertas regiones i spressando sue preocupaçon pulas atebidades missionárias. Ls diplomatas an Berlin stablecírun las regras de carátener que guiaba las poténcias ouropéias an busca de nuobas quelónias. Tamien cuncordórun que la ária an torno de l Riu Cungo serie admenistrada por Leopoldo II de la Bélgica cumo ua ária neutra, coincida cumo l Stado Lhibre de l Cungo, na qual l comércio i la nabegaçon serien lhiberados. Nanhue nacion reclamarie nanhun território africano sin antes tener notificado sues antençones als demales países ambolbidos i nanhun território deberie ser reclamado sin antes ser acupado. Assi i todo, ls países na prática eignorában tales regras.

Acupaçon británica de l Eigito i África de l Sul eiditar

 
Mulhier i criança nun campo de cuncentraçon durante la Segunda Guerra de l Bóeres (1899-1902.

Las acupaçones ne l Eigito i na Quelónia de l Cabo por parte de l Reino Ounido cuntribuíran para la preocupaçon de se preserbar la nacente de l Riu Nilo. L Eigito fui acupado pulas fuorças británicas an 1882[10] (mesmo que nun habie sido declarado formalmente un protetorado até 1914, i nunca fui ua quelónia); Sudan, Nigéria, Quénia i Uganda fúrun subjugados na década de 1890 i ne l ampeço de la década de 1900; i ne l sul, la quelónia de l cabo, adquirida an 1795, probiu la base para la subjugaçon de ls stados africanos bezinos i ls poboados houlandeses que habien abandonado l Cabo para eibitar ls británicos i más tarde fundarian sues própias repúblicas. An 1877, Theophilus Shepstone aneixou la República Sul Africana als domínios británicos. L Reino Ounido cunsulidou sou poder subre la maiorie de las quelónias de la África de l Sul an 1879 depuis de la Guerra Anglo-Zulu. Ls bóeres protestórun i an Dezembre de 1880 se reboltórun, fato que lhebou a la Purmeira Guerra de l Bóeres (1880-1902). L purmeiro-menistro anglés Willian Ewart Gladstone assinou un tratado de paç an 23 de márcio de 1881, outorgando-les un gobierno lhibre. La Segunda Guerra de l Bóeres trascorreu antre 1899 i 1902; las repúblicas andependientes de l Stado Lhibre de Ourange i la República Sul Africana fúrun derrotadas i aneixadas al Ampério Británico.[10]

Ancidente de Fachoda eiditar

 Ber artigo percipal: Ancidente de Fachoda
 
L porjeto de la camino de fierro de l Cairo a la Cidade de l Cabo de Cecil Rhodes. Fundador de la De Beers, ua de las purmeiras cumpanhas de diamantes, Rhodes era tamien duonho de la Cumpanha Sul-africana. El fizo la seguinte declaraçon: "todas estas streilhas... estes bastos mundos que se mantibírun fura de alcance. Se podisse, aneixarie outros planetas".[9]

L Ancidente de Fachoda de 1898 fui un de ls cunflitos cruciales para que la Ouropa cunsulidasse sues possessones ne l cuntinente africano. Lhebou al Reino Ounido i Fráncia a la borda dua guerra mas culminou nua grande bitória stratégica pa l Reino Ounido, i çpós las bases pa l "Entente cordiale" de 1904 antre las naciones ribales. L cunflito surgiu de alguas batailhas subre l cuntrole de ciertas regiones ne l Nilo, l que acuntiu fui que Reino Ounido de spandiu até l Sudan.[11]

L abanço francés até l anterior de la África fui principalmente zde la África Oucidental até l lheste, atrabeç de l Sahel, an torno de la borda sul de l Saara, un território que atualmente angloba Senegal, Mali, Níger i Chade. Sou percipal oubjetibo era tenr ua ounion ininterruta antre l Riu Níger i l Nilo, cuntrolando desta forma to l comércio de la region de Sahel, an birtude de l eisistente cuntrole subre ls caminos de las carabanas que atrabessában l Saara. Ls británicos por outro lhado, querien ounir sues possessones na África Austral (atuales África de l Sul, Botsuana, Zimbábue, Lesoto, Zámbia i Suazilándia) cun sous territórios an África Ouriental (atual Quénia) i essas dues cul nacimiento ne l nilo. Sudan era la chabe para la rializaçon destas ambiçones, specialmente zde que l Eigito stubo sob l cuntrole británico. Esta "lhinha burmeilha" atrabeç de la áfrica fui l feito más famoso de Cecil Rhodes. Junto cun Lord Milner, l (menistro quelonial británico na África de l Sul), Rhodes defendiu tal ampério de "Cabo la Cairo" ounindo cun bias férreas l Canhal de Sueç cula parte rica an minerales de l sul de l cuntinente. Anquanto que ampedido pula acupaçon almana de Tanganica até l final de la Purmeira Guerra Mundial, Rhodes eiserceu presson cun éxito an nome de l ampério.

Se se zenha ua lhinha zde la Cidade de l Cabo até l Cairo, i ua de Dacar até l Corno de África, essas dues lhinhas de antercetarian an algua parte de l lheste de l Sudan acerca de fachoda, splicando assi sue amportança stratégica.[12] L Reino Ounido habie buscado stender sou ampério de la África Ouriental cuntinamente de l Cairo al Cabo de la Buona Sperança, anquanto que Fráncia buscaba stender sues própias possessones de Dacar até l Sudan, al que permitirieb sou ampério acessar zde l Ouceano Atlántico até l Mar Burmeilho.

Un eisército sob l comando de Jean-Baptiste Marchand chegou purmeiro al fuorte strategicamente lhocalizado an Fachoda, seguidos mui de acerca pul batalhon británico comandado por Horatio Kitchener, comandante i xefe de la armada británica zde 1892. Ls franceses se retirórun apuis de un ampate, i cuntinórun pressionando ls reclamos de outros postos de la region. An márcio de 1899 ls franceses i británicos cuncordórun que ls nacimientos de ls rius Nilo i Cungo marcórun la frunteira de sous domínios.

Quelónias africanas por poténcia colonizadora eiditar

Almanha eiditar

Camarones Alman (atual Camarones)
África Ouriental Almana (atual Tanzánia)
Sudoeste Africano Alman (atual Namíbia)
Togolándia (atual Togo)

Bélgica eiditar

Stado Lhibre de l Cungo i l Cungo Belga (atuales stados de Ruanda, Burundi i República Democrática de l Cungo)

Spanha eiditar

Saara Espanhol (atual Saara Oucidental, cumpuosto por:)
Río de Oro
Saguia el Hamra
Marrocos Spanhol
Cabo Juby
Ifni
Guiné Espanhol (atual Guiné Eiquatorial, cumpuosta por:)
Bioko
Riu Muni
Anho Buono

Fráncia eiditar

Argélia
Tunísia
Marrocos
África Oucidental Francesa
Mauritánia
Senegal
Camarones
Sudan Francés (atual Mali)
Guiné
Cuosta de l Marfin
Níger
Alto Bolta (atual Burkina Faso)
Daomé (atual Benin)
África Eiquatorial Francesa
Gabon
Médio Cungo (atual República de l Cungo)
Ubangui-Chari (atual República Centro-Africana)
Chade
Somália Francesa (atual Djibouti)
Madagáscar
Comores

Eitália eiditar

África de l Norte Eitaliana (atual Líbia)
Eiritreia
Somália Eitaliana (atual Somália)

Pertual eiditar

África Oucidental Pertuesa (más tarde Angola)
África Ouriental Pertuesa (más tarde Moçambique)
Cabo Berde
Guiné Pertuesa (atual Guiné-Bissau)
San Tomé i Príncepe
San Juan Batista de Ajudá

Reino Ounido eiditar

Eigito
Sudan Anglo-Eigípcio (atual Sudan)
África Ouriental Británica
Quénia
Uganda
Somalilándia Británica
Rodésia de l Sul (atual Zimbabwe)
Rodésia de l Norte (atual Zámbia)
Bechuanalándia (atual Botsuana)
Stado Lhibre de Ourange
Ounion Sul-Africana
Gámbia
Serra Lheoa
Nigéria
Camarones (porbíncias oucidentales)
Cuosta de l Ouro Británica (atual Gana)
Niassalándia (atual Malawi)

Stados Andependientes eiditar

Libéria; fundada pula Sociadade Amaricana de Colonizaçon de l Stados Ounidos an 1821. Declarou andependéncia an 1847.
Etiópia (Abissínia); tubo las sues frunteiras redefinidas cula Somália Eitaliana i la Somália Francesa (moderno Djibouti), fugazmente acupada pula Eitália antre 1936 i 1941 durante la Crise de la Abissínia na Segunda Guerra Mundial.
Sudan; andependiente sob l domínio de Muhammad Ahmad antre 1885 i 1899.

Ber tamien eiditar

Refréncias

  1. 1,0 1,1 Enrico Corradini, Repórtener de l Purmeiro Cungresso Nacionalista: Floréncia, 3 de dezembre de 1919.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 CAMPOS, Flávio de; MIRANDA, Renan Garcia (2005). La scrita de la Stória 1ª eid. San Paulo: Scala eiducacional. pp. 412 i 413. ISBN 85-7666-266-3 
  3. Fonseca, Rosana. «Amperialismo» (an pertués). Cunsultado an 1 de agosto de 2008. Cópia arquibada an 21 de setembre de 2008 
  4. 4,0 4,1 4,2 «África Negra (colonizaçon, scrabidon i andependéncia)» (an pertués). Cunsultado an 1 de agosto de 2008. Cópia arquibada an 15 de dezembre de 2004 
  5. [www.vestibular1.com.br/revisao/imperialismo.doc L'amperalismo]
  6. «Stória de la República de la Lhibéria» (an pertués). Cunsultado an 2 de agosto de 2008. Cópia arquibada an 2 de febreiro de 2008 
  7. Matos, Helena F. (27 de júlio de 2008). «L retorno de ls africanos» (an pertués). Cunsultado an 2 de agosto de 2008 
  8. 8,0 8,1 8,2 «L Stado Lhibre de l Cungo» (an pertués). Cunsultado an 2 de agosto de 2008. Cópia arquibada an 10 de dezembre de 2004 
  9. 9,0 9,1 Sarah Gertrude Millin (1933). Rhodes. Lhondres: Grosset & Dunlap. p. 138 
  10. 10,0 10,1 «Eigito, colonialismo i rebolta nacionalista» (an pertués). Cunsultado an 2 de agosto de 2008. Cópia arquibada an 9 de nobembre de 2014 
  11. Senghor, Leopold; Madridejos, Mateo (1979). «Teories subre l Colonialismo» (an pertués). Cunsultado an 2 de agosto de 2008 
  12. Rumos de la Stória 2ª eid. San Paulo: Atual. 2005. pp. 442, 443, 447. ISBN 978-85-357-0567-6  Parâmetro desconhecido |subrenome= ignorado (ajuda); |nome1= sem |sobrenome1= em Authors list (ajuda);